ине дал
келбей турганын эске алуу зарыл. Эгерде биз (Б) вариантын тандасак (-на мүчөсү) анда сөздүн биринчи
мууну таптакыр бөлөк маанини туюндуруп калат да, андан куралган сөз эч кандай маанини билдире ал-
бай калат. Ошондуктан, суроого туура жооп берүү үчүн берилген сөздү уңгу, мүчөгө туура ажырата
билүү керек. Ойно – оюн+ла.
Туура жообу (Г).
9-суроонун жообу:
Берилген сөздөрдү кунт коюп окуп чыгыңыз. Бир вариантта үч сөз берилди, булардын экөө көптүк
маанини билдирип, бири гана көптүк маанини билдирбеген сөз болсо, демек, бул вариант туура жооп
боло албайт. Ошондуктан ар бир сөздүн маанисин түшүнө билүүгө аракеттениңиз.
(А) вариантындагы ай сөзүндө көптүк маани жок, ага –лар мүчөсүн улоо аркылуу (ай+лар=айлар)
көптүктү билдирүүчү сөздү жасай алабыз. Демек, бул вариант туура эмес.
(Б) вариантындагы сан деген сөз көптүк түрдө сандар болуп колдонулат. –лар мүчөсү уланбаганда
көптүк маанини билдире албайт. Демек, бул вариант да туура эмес.
(Г) вариантында бала деген сөз –лар мүчөсү уланбаса, көптүк маанини билдирбейт. Демек, бул жооп
да туура эмес.
(В) вариантындагы сөздөргө –лар мүчөсү уланбаса да, көптүк маанини билдирерин баамдасак болот.
Анткени, биз «бир чөп чаптым», «эки эгин алдым», «үч мал кайтардым» деп эч убакта айтпайбыз. Демек,
туура жообу (В).
10-суроонун жообу:
Бул тапшырма мезгил тактоочтордун маанисин ажырата билүү жөндөмүн текшерет. Сүйлөмдөгү бош
орунга эки катардагы сөздөр туура келе турган болсо, суроо жогоркудай формада түзүлүшү мүмкүн.
(А) вариантындагы сөздөрдүн ичинде эртең деген сөз бар. Тапшырмада берилген сүйлөмүбүз өткөн
чакта берилгендиктен, бул вариант туура эмес жооп болуп эсептелет.
(Б) вариантындагы сөздөрдү карап көрсөк, бүрсүгүнү деген сөз сүйлөмдүн маанисине туура келбейт.
(В) вариантында да эртең деген сөз кайрадан кайталанып берилген. Ошондуктан туура жооп (Г) вари-
анты болот. III, IV катардагы сөздөрдүн ар бирин тапшырмада берилген сүйлөмдөгү бош орунга койсок,
сүйлөм туура түзүлгөн болот.
келбей турганын эске алуу зарыл. Эгерде биз (Б) вариантын тандасак (-на мүчөсү) анда сөздүн биринчи
мууну таптакыр бөлөк маанини туюндуруп калат да, андан куралган сөз эч кандай маанини билдире ал-
бай калат. Ошондуктан, суроого туура жооп берүү үчүн берилген сөздү уңгу, мүчөгө туура ажырата
билүү керек. Ойно – оюн+ла.
Туура жообу (Г).
9-суроонун жообу:
Берилген сөздөрдү кунт коюп окуп чыгыңыз. Бир вариантта үч сөз берилди, булардын экөө көптүк
маанини билдирип, бири гана көптүк маанини билдирбеген сөз болсо, демек, бул вариант туура жооп
боло албайт. Ошондуктан ар бир сөздүн маанисин түшүнө билүүгө аракеттениңиз.
(А) вариантындагы ай сөзүндө көптүк маани жок, ага –лар мүчөсүн улоо аркылуу (ай+лар=айлар)
көптүктү билдирүүчү сөздү жасай алабыз. Демек, бул вариант туура эмес.
(Б) вариантындагы сан деген сөз көптүк түрдө сандар болуп колдонулат. –лар мүчөсү уланбаганда
көптүк маанини билдире албайт. Демек, бул вариант да туура эмес.
(Г) вариантында бала деген сөз –лар мүчөсү уланбаса, көптүк маанини билдирбейт. Демек, бул жооп
да туура эмес.
(В) вариантындагы сөздөргө –лар мүчөсү уланбаса да, көптүк маанини билдирерин баамдасак болот.
Анткени, биз «бир чөп чаптым», «эки эгин алдым», «үч мал кайтардым» деп эч убакта айтпайбыз. Демек,
туура жообу (В).
10-суроонун жообу:
Бул тапшырма мезгил тактоочтордун маанисин ажырата билүү жөндөмүн текшерет. Сүйлөмдөгү бош
орунга эки катардагы сөздөр туура келе турган болсо, суроо жогоркудай формада түзүлүшү мүмкүн.
(А) вариантындагы сөздөрдүн ичинде эртең деген сөз бар. Тапшырмада берилген сүйлөмүбүз өткөн
чакта берилгендиктен, бул вариант туура эмес жооп болуп эсептелет.
(Б) вариантындагы сөздөрдү карап көрсөк, бүрсүгүнү деген сөз сүйлөмдүн маанисине туура келбейт.
(В) вариантында да эртең деген сөз кайрадан кайталанып берилген. Ошондуктан туура жооп (Г) вари-
анты болот. III, IV катардагы сөздөрдүн ар бирин тапшырмада берилген сүйлөмдөгү бош орунга койсок,
сүйлөм туура түзүлгөн болот.
Айкын келер чак.
Anonymous Quiz
7%
Окучу,иштечү
29%
Барармын,келермин
12%
Барарсыздар,окурсуздар
53%
Барамын,окуймун
Бир маанилүү сөздөрдү белгиле.
Anonymous Quiz
58%
Акыл, тоо, китеп
14%
Көз, кыш, баш
7%
Машина, жаз,борбор
22%
Күн,ак,суу
Ал куруучу.
Асты сызылган сөздөн кийин кандай тыныш белгиси коюлат?
Асты сызылган сөздөн кийин кандай тыныш белгиси коюлат?
Anonymous Quiz
13%
Үтүр коюлат
10%
Көп чекит коюлат
46%
Сызыкча коюлат
31%
Тыныш белгиси коюлбайт
Текстке тема болууга мүнөздүү аталыштар .
Anonymous Quiz
19%
Достукка, биримдикке, эмгекке үндөө
10%
Фантастика, лирика, проза ж.б
50%
Эмгек, сүйүү, ыйман, согуш, мекен
21%
Ой жүгүртүүсүн, кыялдануусун өстүрүү
Мимика, жамдоо, сырдык сөздөр өзгөчө каражаты болуп саналган стиль.
Anonymous Quiz
69%
Сүйлөшүү стили
10%
Жазуу стили
9%
Стилдердин баары
11%
Илимий чыгармалар
"Арпа жеген тишиңден,
Агама берген күчүңдөн..."
Ырдын стили.
Агама берген күчүңдөн..."
Ырдын стили.
Anonymous Quiz
4%
Репортаж
9%
Публицистикалык
47%
Лирикалык чыгарма
39%
Көркөм
Иш кагаздарына мүнөздүү белгилер.
Anonymous Quiz
74%
Тактык
10%
Көркөмдүүлүк
11%
Ой жүгүртүүнүн күчтүүлүгү
5%
Эмоционалдуулук
Биз дем алыш күнү Жети-Өгүз жайлоосуна бардык. Сүйлөм кайсы стилде түзүлгөн?
Anonymous Quiz
6%
Сүрөттөө
74%
Баяндоо
14%
Баяндоо жана сүрөттөө
6%
Ой жүгүртүү стилинде
Шыбышка караганда үн көп катыша турган тыбыштар.
Anonymous Quiz
20%
а,ы,и,о.
22%
б,в,г,д,ж,з.
19%
м,н,ң,р,й,л.
40%
аа,оо,өө,уу,үү,ээ.
Эринсиз үндүүлөр катышкан сөздөр.
Anonymous Quiz
30%
Салкын, кургак же тоо,күү
14%
Булак, кулак,буроо, кичүү
14%
Улар, өтүк, бирөө, экөө
42%
Арык,кыраан, келин,килем
Күмөн+ла, көргөз+ма,ишмер+лык.
Үндөштүктүн түрлөрү
Үндөштүктүн түрлөрү
Anonymous Quiz
37%
Эрин күүсүнө карай
33%
Тилге карай
21%
Жаакка карай
9%
Үн узундугуна карай
Тыбыштык жактан өзгөртүлүп айтылган сөздөр.
Anonymous Quiz
40%
Соко,каамыт,дого
17%
Бөлмө,табак,радио
29%
Банкет,кафе, телевизор
14%
Килем, кийиз, чыны
Бир тилдеги энчилүү аттардын системасын үйрөтүүчү илим тармагы.
Anonymous Quiz
25%
Антропонимдер
19%
Топонимика
39%
Ономастика
18%
Филология
Диалектилик өзгөчөлүктө айтылган сөздөр.
Anonymous Quiz
24%
Кавар, жалвырак, довуш, убада
61%
Жүрү, туру, алың, кеген,оноякта
7%
Жүрөт, турат,агарот,герб
7%
Цирк, щётка,склат,митинк
" Бүлөөгө бергис өгөө бар, экөөнө бергис бирөө бар". Барыш жөндөмөсүндө турган жамдама сан атоочту белгиле.
Anonymous Quiz
40%
Экөөнө
8%
Өгөө
14%
Бирөө
38%
Бүлөөгө
Бүткүл түрк элдери ынтымакка баш кошууда. Сүйлөмдөгү ат атоочтун түрү.
Anonymous Quiz
26%
Аныктама
65%
Жалпылама
7%
Шилтеме
2%
Сурама