Ном биринчи ҳаёлга келган нарса. Эътибор берманглар. Ҳеч қанақа маъно йўқ. Логотипдаям.
Фуқаро Кейн (Citizen Kane) – америкаликни одам эришиши мумкин бўлган барча нарсага эришгани ва шу билан бирга ҳеч нарсага эришмагани ҳақида ҳикоя қилувчи филм.
Ўз ётоғида жон таслим қилар экан машхур газетчи медиамагнат Чарльз Фостер Кейн фақатгина бир сўзни тилга олди – Rosebud. Унинг ўлими ҳақида эшитган матбуотчилар рақобат йўлида шунчаки унинг ўлими ҳақида эмас бутун ҳаёти ҳақида ёзишга қарор қилишди. Муаммо шундаки унинг ҳаёти бутун бошли газетани ҳам тўлдирадиган даражада саргузаштларга бой. Шундай экан уларнинг олдида битта йўл қолди – “rosebud” сўзини тилга олганда жаноб Кейн нимани назарда тутган? Буни билиш учун матбуотчилар ўзларининг журналистик суриштирувини бошлади.
Атига 25 ёшида Орсон Уэллс ўзининг энг пик чўққисига чиқди. Бадиий филмлардаги ўзининг дебют иши бўлишига қарамай унинг бу филми унинг энг машхур филмига айланди. Бир эмас бир неча бор ушбу филм барча даврларнинг энг яхшиси деб тан олинди. Тўққизта номинацияда Оскарга номзоди қўйилиб шундан биттасини (энг яхши сценарий) ютди.
Филм сюжетига ўша даврда яшаган, сариқ матбуотнинг отаси сифатида кўриладиган Уилям Хёрстнинг ҳаёти прототип қилиб олинган. Қизиқ томони филм катта экранларга чиқган вақтда хали Уилям Хёрстнинг ўзи ҳаёт бўлган. Ўзини прототипи асос қилиб олинган филмни кўргач Хёрст ўз қуроли билан яъни сариқ матбуот орқали филмга қарши уруш очган. Бутун Америкадаги кўплаб катта нашрлар эгаси саналган Хёрст табиийки ёш режиссёрнинг филмини ер билан битта қилиш кучига эга бўлган. Шу сабабли ҳам аввалига филм прокатда катта инқирозга учраган ва кейинчалик қайта ва қайта кинотеатрларда намойиш этилавергач одамларни ўз томонига оғдира олган.
1941 йилдаги кинони нега ҳозирги кунларда трендга чиқганини ўзига яраша сабаби бор. Дэвид Финчер яқиндагина ўзининг “Манк” филмини Нетфликс стримида оммага намойиш этди. Танқидчилар томонидан “Финчернинг энг яхши филми” деб аталаётган ушбу филм айнан бизнинг “Фуқаро Кейн” филмимизни яратилишида ҳақида, унинг сценарийсини ёзган Герман Жейкоб Манкевичнинг филмни яратилиш давридаги ҳаёти ҳақида ҳикоя қилади.
Фуқаро Кейн бир инсон эришиши мумкин бўлган барча нарсага эришган, ёшлигидан эрта айрилган, атрофидаги инсонлар учун ҳам яхши ҳам ёмон, қарама-қарши таассурот қолдирган, ўз эгоси туфайли ўзининг энг катта бойлигидан айрилган ва буни жуда кеч тушуниб етган инсон. Унинг ўзгача ҳаёт йўли ҳақида ҳикоя қилувчи филм эса кўпчилик америкаликларни меҳрини қозонгани бекорга эмас чунки у ҳақиқий америкалик ҳақида ҳикоя қилади.
Ўз ётоғида жон таслим қилар экан машхур газетчи медиамагнат Чарльз Фостер Кейн фақатгина бир сўзни тилга олди – Rosebud. Унинг ўлими ҳақида эшитган матбуотчилар рақобат йўлида шунчаки унинг ўлими ҳақида эмас бутун ҳаёти ҳақида ёзишга қарор қилишди. Муаммо шундаки унинг ҳаёти бутун бошли газетани ҳам тўлдирадиган даражада саргузаштларга бой. Шундай экан уларнинг олдида битта йўл қолди – “rosebud” сўзини тилга олганда жаноб Кейн нимани назарда тутган? Буни билиш учун матбуотчилар ўзларининг журналистик суриштирувини бошлади.
Атига 25 ёшида Орсон Уэллс ўзининг энг пик чўққисига чиқди. Бадиий филмлардаги ўзининг дебют иши бўлишига қарамай унинг бу филми унинг энг машхур филмига айланди. Бир эмас бир неча бор ушбу филм барча даврларнинг энг яхшиси деб тан олинди. Тўққизта номинацияда Оскарга номзоди қўйилиб шундан биттасини (энг яхши сценарий) ютди.
Филм сюжетига ўша даврда яшаган, сариқ матбуотнинг отаси сифатида кўриладиган Уилям Хёрстнинг ҳаёти прототип қилиб олинган. Қизиқ томони филм катта экранларга чиқган вақтда хали Уилям Хёрстнинг ўзи ҳаёт бўлган. Ўзини прототипи асос қилиб олинган филмни кўргач Хёрст ўз қуроли билан яъни сариқ матбуот орқали филмга қарши уруш очган. Бутун Америкадаги кўплаб катта нашрлар эгаси саналган Хёрст табиийки ёш режиссёрнинг филмини ер билан битта қилиш кучига эга бўлган. Шу сабабли ҳам аввалига филм прокатда катта инқирозга учраган ва кейинчалик қайта ва қайта кинотеатрларда намойиш этилавергач одамларни ўз томонига оғдира олган.
1941 йилдаги кинони нега ҳозирги кунларда трендга чиқганини ўзига яраша сабаби бор. Дэвид Финчер яқиндагина ўзининг “Манк” филмини Нетфликс стримида оммага намойиш этди. Танқидчилар томонидан “Финчернинг энг яхши филми” деб аталаётган ушбу филм айнан бизнинг “Фуқаро Кейн” филмимизни яратилишида ҳақида, унинг сценарийсини ёзган Герман Жейкоб Манкевичнинг филмни яратилиш давридаги ҳаёти ҳақида ҳикоя қилади.
Фуқаро Кейн бир инсон эришиши мумкин бўлган барча нарсага эришган, ёшлигидан эрта айрилган, атрофидаги инсонлар учун ҳам яхши ҳам ёмон, қарама-қарши таассурот қолдирган, ўз эгоси туфайли ўзининг энг катта бойлигидан айрилган ва буни жуда кеч тушуниб етган инсон. Унинг ўзгача ҳаёт йўли ҳақида ҳикоя қилувчи филм эса кўпчилик америкаликларни меҳрини қозонгани бекорга эмас чунки у ҳақиқий америкалик ҳақида ҳикоя қилади.
