ЭЪТИҚОДИЙ МАСАЛАЛАРДА ШУБҲА БИЛАН ЮРИШ МУМКИНМИ?
#ақида

❓267-CАВОЛ: Мусулмон кишининг кўнглида ақида масаласида шубҳа пайдо бўлса нима қилиши керак?

💬 ЖАВОБ: Мусулмон кишининг кўнглида ақида бобида ёки диннинг муҳим масалалари тўғрисида шубҳа ўйғонса, қуйидаги ишларни амалга ошириши лозим бўлади:
🔹 Умумийликка кўра Аллоҳ таолонинг наздида тўғри бўлганига имон келтиради. Яъни: “Аллоҳ таолодан келган барча ҳукмларга Аллоҳ хоҳлагани каби имон келтирдим, Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васалламдан келган барча ҳукмларга У зот ирода қилганларидек имон келтирдим, ислом шариатига имон келтирдим ва уни тасдиқ қилдим, исломга зид бўлган барча динлардан узоқ бўлдим”, – дейди.
🔹 Ўзи шубҳа қилган масаланинг тафсилотини сўраш учун уламолардан бирини излайди.
Имом Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳ қалбда пайдо бўлган эътиқод масаласига тегишли шубҳани кетказиш вожиблиги ва уни ҳал қилишдан тўхтаб туриб бўлмаслиги тўғрисида қаттиқ огоҳлантирганлар. Чунки бу ишни пайсалга солиш дин ҳақида шак қилишга олиб келади. Шак қилиш эса қатъий ишонч устига бино бўлган ақидага зид бўлгани учун шариатни инкор қилиш ҳукмида бўлади. Бу ҳақда Имом Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳ шундай дейдилар:
وإذا أشكلَ على الإنسانِ شىءٌ مِنْ دقَاِئِق علمِ التوحيدِ فينبغِي لهُ أنْ يعتَقِدَ في الحالِ ما هوَ الصوابُ عندَ اللهِ تعالى، إلى أنْ يجِدَ عالـمًا فيسألُهُ، ولا يسعُهُ تأخيرُ الطَلَبِ، ولا يُعْذَرُ بالوقفِ فيهِ، ويَكفُرُ إنْ وَقَفَ
яъни: “Инсонга тавҳид (эътиқод) илмининг нозик масалаларида бирор нарса тушунарсиз бўлиб қолса, ўша заҳотиёқ, токи масалани сўраб, ўрганадиган бир олим топгунича Аллоҳ таолонинг наздида тўғри бўлганига эътиқод қилади. Жавоб излашни кечиктириши мумкин эмас. Тўхтаб туришга узр йўқ. Шубҳаларида тўхтаб қолса, куфрга кетади”.
Бунинг маъноси, масалан бир кишига Аллоҳ таолонинг исм ва сифатлари ҳақида бирор масала тушунарсиз бўлса, унга мушкил бўлган масалани ечадиган етук олимни излаши вожиб бўлади. Агар мушкил масалани сўрашдан бепарво бўлса, гуноҳга қолади. Чунки кечиктириш қалбда шакни зиёда қилади. Шунинг учун киши сўраб билишдан тўхтаса ва бу сусткашлиги унинг қалбида шак-шубҳа маҳкам ўрнашишига олиб келса, дарҳақиқат, бепарволик сабабли куфрга тушади. Вожиб бўлган илмни талаб қилмагани учун маломатга қолади. Унинг ҳолати Аллоҳ таоло Қуръони каримда айтганидек бўлади:
إِنَّ اللَّهَ لَا يَظْلِمُ النَّاسَ شَيْئًا وَلَكِنَّ النَّاسَ أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ
яъни: “Албатта, Аллоҳ одамларга бирор нарсада зулм (ноҳақлик) қилмайди. Лекин одамлар ўзларига зулм қиладилар” (Юнус сураси 44-оят).
وَاللَّهُ يَهْدِي مَنْ يَشَاءُ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
яъни: “Аллоҳ Ўзи хоҳлаган кишиларни тўғри йўлга йўллагай” (Бақара сураси 213-оят).
Тавфиқ Аллоҳдандир.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

Савол йўллаш
🌐 http://savollar.muslim.uz
📲 @SavollarMuslimUzBot
Манзилимиз: ➡️ @solihlar_yoli

#Долзарб #Видеолавҳа

‼️ Аҳли сунна вал жамоа доимо ҳақ устидадир

🎙 Аброр Мухтор Алий

🔗Улашинг: @AhliSunnaValJamoaUz
Манзилимиз: ➡️ @solihlar_yoli

СОХТА САЛАФИЙ БИЛАН БАҲС

Ҳозирда сохта салафийлар калом илмини мутлақо қоралаб, аҳли сунна имоми бўлмиш Имом Мотуридий р.а.ни "каломчи" "мутакаллим" лақаблари билан масхара қилишмоқда. Аслида ўзлари кўп суянадиган Ибн Таймиянинг китобларида ҳам калом ва мантиқ илми қоидаларидан кўп фойдаланиганини кузатиш мумикин. Албатта ҳар икки олим ҳам калом илми орқали ботил фирқаларга раддия бериш учун унумли фойдаланганлар. Лекин бир нарса Ибн Таймияга келганда мақтовли, Имом Мотуридийга келганда эса қораланиши адолатдан эмас. Буни сохта салафий билан бўлган қуйидаги баҳсда ҳам кузатиш мумкин.

- (Салафий:) Калом илми бидъат, у билан шуғулланилмайди.
- (Ҳанафий:) Ибн Таймийя шуғулланган-ку?!
- У ботил ақидани исботлаш учун мажбур бўлган.
- Имом Мотуридий-чи?!
- Имом Мотуридий нақлни исботлаш учун ақлни ишлатган, бу бидъат, нақл ақлга муҳтож эмас.
- Ибн Таймийя ҳам бу ишни қилган-ку?!
- У ботил ақидани рад қилиш учун мажбур бўлган.
- Имом Мотуридий-чи?
- Имом Мотуридий фалсафани ўрганиб калом илмига кирган. Бизга фалсафа керак эмас.
- Ибн Таймийя ҳам шу ишни қилган-ку?!
- Ибн Таймийя фалсафачиларга раддия бериш учун бу ишни қилган!
- Имом Мотуридий ҳам шунинг учун қилган-ку?
- Имом Мотуридий Аллоҳнинг саккизта сифатини келтиради фақат. Қолганини нега айтмайди, тан олмайдими?
- Ибн Таймийя ҳам "Ақидатул васитийя" китобида фақат шу сифатларни келтиради-ку?!
- Ибн Таймийя мўътазилага қарши, сифатларни исбот қилиш учун келтирган, фақат.
- Имом Мотуридий-чи, шунинг учун келтирганку?!
- Имом Мотуридий ақидада жисм, араз каби сўзларни ишлатган, бунақа сўзлар Қуръонда йўқ.
- Ибн Таймийя сўзларнинг шаклига эмас моҳияти қараймиз деган-ку?! Аллоҳ жисм деса ҳам хатто, шаклига эмас, нимани қасд қилганига қараймиз, деган-ку?!
- Ибн Таймийя ақлий далилни ишлатмасликни исботлаб берган!
- Нақл биланми?!
- Йўқ, ақл билан исботлаб берган!
-🙄
- Имом Мотуридий...
- Тўхтанг, ўзи Имом Мотуридийнинг китобларини ўқиганмисиз?
- Йўқ.
- Ибн Таймийянинг китобларини ўқиганмисиз?
- Йўқ.
- Нега гапиряпсиз унда?
- Бидъат, бидъат, бидъат, сизлар тушунмайсизлар бидъат бу ...
------
Имомларимизни ва уламоларимиздан Аллоҳ рози бўлсин. Уларни бизга нотўғри кўрсатаётган фитнакорларга Аллоҳ кифоя. Ва албатта Аллоҳ мўминларнинг валийсидир.

🔗Улашинг: @AhliSunnaValJamoaUz
Манзилимиз: ➡️ @solihlar_yoli

МУСУЛМОНЛАРГА ОЗОР БЕРИШ ВА УЛАРНИ ҲАҚОРАТ ҚИЛИШ

Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: «Мусулмон мусулмоннинг биродаридир, унга зулм қилмайди, уни таҳқирламайди, ёрдамсиз ташлаб қўймайди». Сўнг: «Тақво манабу ердадир», дея кўксиларига уч марта ишора қилиб: «Кишининг мусулмон биродарини ҳақорат қилиши унинг ёмонлигига етарли далилдир», дедилар

📚 Имом Муслим ривояти.

Улашинг: @AhliSunnaValJamoaUz
Манзилимиз: ➡️ @solihlar_yoli

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Устоз эдилар.

Агар устоз бўлмаса...

Устоз Исҳоқжон Муҳаммад

Манзилимиз: ➡️ @solihlar_yoli

Ҳозирги даврда халифа сайлаш мумкинми?

Бугун бу масалани илмий томондан ёритиш керак бўлиб қолди. Чунки далилсиз гапирсангиз ё сизни сиёсатга қараб гапиряпти деб, ёки бўлмаса “сарой мулласи” дея таъна қилишлари аниқ. Аслида бу гаплари билан...

БАТАФСИЛ

ЖАМОАТ НАМОЗЛАРИДА “ОМИН”НИ МАХФИЙ АЙТИШ

Бизнинг ҳанафий мазҳаб уламолари намозда “омин”ни махфий айтиш суннат эканини таъкидлайдилар. Бунга қуйидаги ҳадислар очиқ далолат қилади. Имом Термизий Алқама ибн Воилдан, у ўз отасидан ривоят қилган ҳадисда:

أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَرَأَ "غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلاَ الضَّالِّينَ" فَقَالَ « آمِينَ » وَخَفَضَ بِهَا صَوْتَهُ

яъни: “Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам (غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلاَ الضَّالِّينَ)ни ўқидилар-да, паст овозда “омин”, дедилар”, дейилган.

Бу ҳадисдан Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам «Фотиҳа» сурасини баланд овоз билан ўқиб келиб, «омин»ни айтишга келганда овозларини паст қилганларини тушунамиз. Имом Табароний Абу Воилдан қилган ривоятда: “Умар ва Али разияллоҳу анҳумолар намозда “Бисмиллаҳир роҳманир роҳийм”ни ҳам, “омин”ни ҳам овоз чиқариб айтмас эдилар”, дейилган.

Шу ва бундан бошқа кўплаб далилларга амал қилиб, намозда “Омин”ни махфий айтишлик айни муддао бўлади. Қолаверса, намозхонлар ўртасида турли тушунмовчиликларга ҳам барҳам берилган бўлади.

Улашинг: @AhliSunnaValJamoaUz
Манзилимиз: ➡️ @solihlar_yoli

“Ҳижрат” тушунчасини бузиб талқин этиш

Набий (алайҳисалом) бир ҳадисларида:
“Макка фатҳидан кейин ҳижрат қилиш йўқ”, деганлар.

Ҳижрат масаласи ҳам ўта нозик масалалардан ҳисобланади. Шу сабабдан ғаразгўйлар бу масалани ҳам ишга солиб кишиларимизнинг бошини айлантириб, турли нохушликларга гирифтор қилишга уринишади.

БАТАФСИЛ

Манзилимиз: ➡️ @solihlar_yoli

#Видеолавҳа

⁉️ Мазҳабни маҳкам ушлаш ҳақида
🎙 Шайх Алоуддин Мансур раҳимаҳуллоҳ

Манзилимиз: ➡️ @solihlar_yoli

#Маъруза

🎙 Пайғамбаримиз алайҳиссалом "соҳиби сир" бўлган саҳоба Хузайфа (р.а.)ни нимадан огоҳлантирган эдилар?
(Абдувоҳид домла Аҳмадалиев)

Манзилимиз: ➡️ @solihlar_yoli

#Маъруза

🎙 Бугунги кунда жиҳод лозимми?
(Убайдуллоҳ домла Абдуллаев)

Манзилимиз: ➡️ @solihlar_yoli

#фитна #иқтибос

"Мусумонлар ўртасида содир бўлган фитналар моҳиятини яхши ўрганган кишига маълум бўладики, бирор киши фитнага аралашиш оқибатида Аллоҳга ҳамд айтмаган. Чунки, ким фитнага аралашган бўлса, дини ва дунёсига аниқ зарар етган. Шунинг учун ҳам фитнага аралашиш шариатда қайтарилган, фитнадан узоқ бўлиш шариатда буюрилган".

©️Тақиййиддин Ибн Таймия раҳимаҳуллоҳ

📚 “Минҳожус сунна” китоби, 4-жуз, 199-бет.

Улашинг: @AhliSunnaValJamoaUz
Манзилимиз: ➡️ @solihlar_yoli

#Долзарб #Видеолавҳа

⁉️ Жиҳоднинг энг афзали

🎙Устоз Салоҳиддин домла ҳафизаҳуллоҳ

Улашинг: @AhliSunnaValJamoaUz
Манзилимиз: ➡️ @solihlar_yoli

#Буюк_имом #иқтибос

Муҳаддислар султони, жарҳ ва таъдил имоми Яҳё ибн Маин раҳимаҳуллоҳ айтадилар: «Уламолар тўрттадир: Имом Саврий, Имом Абу Ҳанифа, Имом Молик ва Имом Авзоий».

📚 Аллома Шайх Муҳаммад Абдуррошийд Нўмонийнинг "Имом Абу Ҳанифанинг ҳадис илмидаги мартабаси" номли китобидан.

https://t.me/AhliSunnaValJamoaUz
Манзилимиз: ➡️ @solihlar_yoli

#Долзарб #Видеолавҳа

⁉️ Ҳазрати Умар ибн Хаттоб разияллоҳу анҳу вафотларидан кейин фитна эшиклари синдирилди!

🎙Устоз Исҳоқжон домла ҳафизаҳуллаҳ

Улашинг: @AhliSunnaValJamoaUz
Манзилимиз: ➡️ @solihlar_yoli

Қандай “канал” ёки “гуруҳ”ларни кузатяпсиз?

⚡️Бугунги куннинг долзарб мавзуларидан бири бу – ижтимоий тармоқларда гуруҳ (профил, группа, канал, бот, саҳифа ва ҳоказо) яратиш масаласи. Бу масалада ўта нозик ва ҳушёр бўлинмаса, инсон вафот қилгандан кейин ҳам савоб ёки гуноҳи бу гуруҳни тузиб, ташкил қилганларга ёзилиб тураверади. Чунки гоҳида текширилмаган хабар ёки гумонга асосланган мавзу фитна ва гуноҳга сабаб бўлади. Айниқса, ҳозирда турли хил номлар билан ташкил қилинган гуруҳларда мусулмонларнинг шаънига муносиб бўлмаган, масалан бировни устидан кулиш, фаҳш ва унга тарғиб қилувчи материаллар (мақола, аудио, видео ёки суратлар)ни тақалиши, тарқатилиши одат тусига айланиб бормоқда. Масаланинг нозик жиҳатидан бири, буни қанча одам кўрса, эшитса, ўқиса гуноҳкор бўлишларидан ташқари шундан камайтирилмаган ҳолда шу ишни амалга ошираётган ташкилотчиларининг ҳам номаларига шунча гуноҳ ҳатто вафот этганидан кейин ҳам ёзилиб бораверади. Ҳадиси шарифда шундай огоҳлантирилади: “Ким бир ёмон одатни жорий қилса, унга у (ўша иш)нинг ва амал қилганларнинг ҳам гуноҳи ёзилур”.

🔴 Афсуски, бугун биз шунчалар ғафлатга ботиб, дин ва маърифатдан йироқлашибмизки, буни диний-маърифий сайтлар ёки шу мазмундаги ижтимоий тармоқлар, телеграм каналлардаги кузатувчилар сонининг камлигидан ҳам кўриш мумкин. Аммо турли “приколлар”, кўнгилочар гуруҳ ёки каналлар “одам билан тўлган”. Энг ёмони, кераксиз, беҳуда нарсалар билан овора бўлиш кишини умрини заволи, асосийси эса, бу ҳолат инсонни охир-оқибат иймонидан ажралиб қолишига сабаб бўлади. Аллоҳ таоло Қуръони каримда шундай марҳамат қилади:

سَأَصْرِفُ عَنْ آيَاتِيَ الَّذِينَ يَتَكَبَّرُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَإِنْ يَرَوْا كُلَّ آيَةٍ لَا يُؤْمِنُوا بِهَا وَإِنْ يَرَوْا سَبِيلَ الرُّشْدِ لَا يَتَّخِذُوهُ سَبِيلًا وَإِنْ يَرَوْا سَبِيلَ الْغَيِّ يَتَّخِذُوهُ سَبِيلًا ۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا وَكَانُوا عَنْهَا غَافِلِينَ

⚠️ “Энди ер юзида ноҳақдан мутакаббирлик қилаётганларни, барча оятларни кўрсалар ҳам, уларга иймон келтирмаётганларни, тўғрилик йўлини кўрсалар ҳам, уни ўзларига йўл тутмаётганларни, агар адашув йўлини кўрсалар, уни ўзларига йўл тутаётганларни Ўз оятларимдан бураман. Бундай бўлиши уларнинг оятларимизни ёлғонга чиқаришлари ва улардан ғофил бўлишлари сабабидандир” (Аъроф сураси, 146 оят).

‼️ Бугун ёшларимиз ўз динларини ишончли манбалар (сайт, профил, группа, канал, бот, саҳифа, телеграм канал-гуруҳлар ва ҳоказо)дан фойдаланиб, кишини дунё ва охират яхшилиги, илм-маърифатга етакловчи гуруҳ ёки каналларни кўриб туриб кирмасалар, бунинг ўрнига лағв, фаҳш, асоссиз хабар тарқатувчи ёки “прикол” ва масхарабозликни тарғиб қилувчи гуруҳларни кўриб, дарҳол унга аъзо бўлиб олиш – бу энг катта гуноҳлардан. Юқоридаги оятда келтирилган “ўз оятларимдан буриб қўяман” жумласи ҳамда буни тафсир қилган Аллома Қуртубийнинг тафсирларидан шуни англаш мумкин. Шундай экан, қанақа канал, гуруҳ, саҳифаларни кузатяпсиз, ўзингиз билан ҳисоблашиб қўйинг!

Юнусхон МАМАРАСУЛОВ,
Тошлоқ тумани бош имом-хатиби

Манзилимиз: ➡️ @solihlar_yoli

Эътиқоддаги хатолар

Диний илмсизлик туфайли уларнинг эътиқоди, амали, хулқи, яъни бутун турмуш тарзи барбод бўлиши мумкин. Бу ҳолатда ҳатто баъзи куфрга далолат қилгувчи сўз ва ишлардан иймонларини сақлаб қолиш ҳам мушкул бўлиб қолади.

БАТАФСИЛ

Манзилимиз: ➡️ @solihlar_yoli

Бемазҳабларнинг раддиясига илмий раддия! (биринчи қисм)

Мазҳабга эргашиш ҳақидаги мақоламга Аҳмад Қодир деган биродаримиз эътирозларини жамлаб жавоб ёзган эканлар. Жавобларини ўзлари саҳифамда улашдилар ва уларга ҳамфикр бўлган бошқа биродарлар ўша мақолага муносабатимни билмоқчи эканларига ишора қилдилар.

БАТАФСИЛ

Манзилимиз: ➡️ @solihlar_yoli