پرسش:
اخیرا فردی که مدعی «بازنگری» در تعالیم دینی است تأکید دارد در حدیثی در کتاب خصال صدوق داریم که «زنان در دولت مهدی با موهای مزیّن، سراسر بین‌النهرین را با آرامش پیاده‌روی می‌کنند».
آیا این مطلب صحت دارد؟
پاسخ:
این مطلب، عاری از دقت و صحت است و در واقع یک ترجمه غیرصادقانه از متن عربی ارائه کرده است زیرا:
1 - وقتی به متن عربی مراجعه می‌کنیم می‌بینیم اصلا کلمه «موهای مزیّن شده» در حدیث مورد نظر وجود ندارد و این یک ترجمه‌ی غیرصادقانه برای فریب مخاطبان است.
2 - عبارتِ مورد بحث، بخشی از یک روایت طولانی در کتاب الخصال(شیخ صدوق)، ج 2 ، ص 626 است که در اصل چنین است:
«َ لَو قَد قَامَ قَائِمُنَا ... حَتّی تَمشِی المَرأَةُ بَینَ العِرَاقِ إِلَى الشَّامِ لَا تَضَعُ قَدَمَیهَا إِلَّا عَلَى النَّبَاتِ وَ عَلَى رَأسِهَا زِینَتُهَا »
ترجمه:
«اگر قائمِ ما قیام کند ... یک زن در حالی که زینتش روی سرش قرار دارد، از عراق تا شام می‌رود و پایش را جز بر روی گیاه نخواهد نهاد(یعنی هیچ بیابان و کویری وجود نخواهد داشت و تمام زمین سرسبز خواهد بود)»
مرحوم استاد علی اکبر غفاری صفت(عالم و مصحح برجسته کتب حدیث) در پاورقی همین روایت نوشته‌اند: در نسخه خطی همین «زینتها» آمده ولی تصحیف است(یعنی اشتباه ناسخ و خطاطی است که نسخه را کتابت می‌کرده است).
سپس می‌فرماید: در تحف العقول (همین روایت هست ولی) کلمه «زنبیلها» آمده است (که سازگاری بیشتری دارد).
وقتی به تحف العقول رجوع می‌کنیم می‌بینیم استاد، درست فرموده یعنی در تحف العقول، ص 115 به جای «زینت»، «زنبیل» ذکر شده است.
3 - وقتی سند روایت مورد بحث را بررسی می‌کنیم متوجه می‌شویم درباره اعتبار سندش بین علمای رجال شیعه اختلاف نظر وجود داشته است. مثلا یک شخصیت محوری در سند این روایت، «القاسم بن یحیی بن الحسن بن راشد» است که درباره موثق بودنش اختلاف نظر وجود دارد. رجوع کنید به کتاب رجال علامه حلی، ص 248
4 - وقتی عبارات قبل و بعد را با دقت بنگریم متوجه می‌شویم روایت مورد بحث به دنبال بیان «رواج موهای مزیّن شده و بی‌حجابیِ زنانِ مسلمان در زمان قائم(عج)» نیست بلکه در مقام ارائه تصویری از امنیت و سرسبزی سرزمین‌های اسلامی در عصر مهدی(عج) است.
بند مورد نظر را به طور کاملتر می‌آوریم تا خودتان داوری کنید:
« تَوَ لَو قَد قَامَ قَائِمُنَا لَأَنزَلَتِ السَّمَاءُ قَطرَهَا وَ لَأَخرَجَتِ الأَرضُ نَبَاتَهَا وَ لَذَهَبَتِ الشَّحنَاءُ مِن قُلُوبِ العِبَادِ وَ اصطَلَحَتِ السِّبَاعُ وَ البَهَائِمُ حَتَّى تَمشِی المَرأَةُ بَینَ العِرَاقِ إِلَى الشَّامِ لَا تَضَعُ قَدَمَیهَا إِلَّا عَلَى النَّبَاتِ وَ عَلَى رَأسِهَا زِینَتُهَا {زَنبیلُها} لَا یهَیجُهَا سَبُعٌ وَ لَا تَخَافُه»
ترجمه:
"و اگر قائمِ ما قیام کند (وحکومت تشکیل دهد)، آسمان، بارانش را فرو خواهد فرستاد و زمین، گیاهانش را خواهد رویاند و کینه از دل بندگان خواهد رفت و حیوانات درنده با چارپایان آشتی کنند (وامنیت در حد اعلا برقرار گردد) تا جایی که یک زن در حالی که زینتش{یا زنبیلش} روی سرش قرار دارد، از عراق تا شام می‌رود و پایش را جز بر روی گیاه نخواهد نهاد(یعنی هیچ بیابان و کویری وجود نخواهد داشت و تمام زمین سرسبز خواهد بود) و هیچ حیوان درنده ای به او حمله ور نمی‌شود و او نیز نخواهد ترسید."
ملاحظه 1:
اینکه در بخشی از این روایت می‌گوید: «درندگان با چارپایان با یکدیگر آشتی می‌کنند» با استناد به یک روایتِ ضعیف، قابل تایید نیست زیرا دشمنی بین گرگ و گوسفند در ذات و خلقتشان نهفته است و یک امر موقتی نیست که در این دنیا از بین برود. قائم(عج) در دنیا ظهور می‌کنند نه در آخرت یا برزخ. بنابراین نباید گفت گرگ و گوسفند با یکدیگر آشتی خواهند کرد. مگر اینکه بگوییم واژه سِباع(درندگان) در این روایت، به معنای نمادین و استعاری به کار رفته و منظور از آن، انسانهای ظالم هستند که خون مردمِ عادی را در شیشه می‌کنند و منظور از بهائم، انسانهای بی‌آزار و معمولی هستند که معمولا مورد ظلم قرار می‌گیرند. در اینصورت معنای روایت اینست که در زمان قائم(عج)، ظالم‌ها و مظلوم‌ها به توافق میرسند که همه امور مطابقِ «عدالت در سایه حکومت قائم(عج)» سامان پذیرد.
ملاحظه 2:
فردی که آن ترجمه غیرصادقانه از آن روایتِ تصحیف شده و ضعیف‌السند را به مخاطبانِ خود ارائه کرده است، اساسا کارش «تشکیک در باورهای مخاطبان» است و چون می‌داند عموم مخاطبانش تخصص در مباحث حدیثی یا دسترسی به متن عربی ندارند، مکرراً از این شیوه‌های عوام‌فریبانه استفاده می‌کند.
#نقد_ترکاشوند #حجاب #مهدویت
عضویت کانالها در ایتا و تلگرام👇
@pasokhvoice
@pasokhtext
@shenakhtehadis
اخیرا فردی که مدعی «بازنگری» در تعالیم دینی است تأکید دارد در حدیثی در کتاب خصال صدوق داریم که «زنان در دولت مهدی با موهای مزیّن، سراسر بین‌النهرین را با آرامش پیاده‌روی می‌کنند».
آیا این مطلب صحت دارد؟
پاسخ:
این مطلب، عاری از دقت و صحت است و در واقع یک ترجمه غیرصادقانه از متن عربی ارائه کرده است زیرا:
1 - وقتی به متن عربی مراجعه می‌کنیم می‌بینیم اصلا کلمه «موهای مزیّن شده» در حدیث مورد نظر وجود ندارد و این یک ترجمه‌ی غیرصادقانه برای فریب مخاطبان است.
2 - عبارتِ مورد بحث، بخشی از یک روایت طولانی در کتاب الخصال(شیخ صدوق)، ج 2 ، ص 626 است که در اصل چنین است:
«َ لَو قَد قَامَ قَائِمُنَا ... حَتّی تَمشِی المَرأَةُ بَینَ العِرَاقِ إِلَى الشَّامِ لَا تَضَعُ قَدَمَیهَا إِلَّا عَلَى النَّبَاتِ وَ عَلَى رَأسِهَا زِینَتُهَا »
ترجمه:
«اگر قائمِ ما قیام کند ... یک زن در حالی که زینتش روی سرش قرار دارد، از عراق تا شام می‌رود و پایش را جز بر روی گیاه نخواهد نهاد(یعنی هیچ بیابان و کویری وجود نخواهد داشت و تمام زمین سرسبز خواهد بود)»
مرحوم استاد علی اکبر غفاری صفت(عالم و مصحح برجسته کتب حدیث) در پاورقی همین روایت نوشته‌اند: در نسخه خطی همین «زینتها» آمده ولی تصحیف است(یعنی اشتباه ناسخ و خطاطی است که نسخه را کتابت می‌کرده است).
سپس می‌فرماید: در تحف العقول (همین روایت هست ولی) کلمه «زنبیلها» آمده است (که سازگاری بیشتری دارد).
وقتی به تحف العقول رجوع می‌کنیم می‌بینیم استاد، درست فرموده یعنی در تحف العقول، ص 115 به جای «زینت»، «زنبیل» ذکر شده است.
3 - وقتی سند روایت مورد بحث را بررسی می‌کنیم متوجه می‌شویم درباره اعتبار سندش بین علمای رجال شیعه اختلاف نظر وجود داشته است. مثلا یک شخصیت محوری در سند این روایت، «القاسم بن یحیی بن الحسن بن راشد» است که درباره موثق بودنش اختلاف نظر وجود دارد. رجوع کنید به کتاب رجال علامه حلی، ص 248
4 - وقتی عبارات قبل و بعد را با دقت بنگریم متوجه می‌شویم روایت مورد بحث به دنبال بیان «رواج موهای مزیّن شده و بی‌حجابیِ زنانِ مسلمان در زمان قائم(عج)» نیست بلکه در مقام ارائه تصویری از امنیت و سرسبزی سرزمین‌های اسلامی در عصر مهدی(عج) است.
بند مورد نظر را به طور کاملتر می‌آوریم تا خودتان داوری کنید:
« تَوَ لَو قَد قَامَ قَائِمُنَا لَأَنزَلَتِ السَّمَاءُ قَطرَهَا وَ لَأَخرَجَتِ الأَرضُ نَبَاتَهَا وَ لَذَهَبَتِ الشَّحنَاءُ مِن قُلُوبِ العِبَادِ وَ اصطَلَحَتِ السِّبَاعُ وَ البَهَائِمُ حَتَّى تَمشِی المَرأَةُ بَینَ العِرَاقِ إِلَى الشَّامِ لَا تَضَعُ قَدَمَیهَا إِلَّا عَلَى النَّبَاتِ وَ عَلَى رَأسِهَا زِینَتُهَا {زَنبیلُها} لَا یهَیجُهَا سَبُعٌ وَ لَا تَخَافُه»
ترجمه:
"و اگر قائمِ ما قیام کند (وحکومت تشکیل دهد)، آسمان، بارانش را فرو خواهد فرستاد و زمین، گیاهانش را خواهد رویاند و کینه از دل بندگان خواهد رفت و حیوانات درنده با چارپایان آشتی کنند (وامنیت در حد اعلا برقرار گردد) تا جایی که یک زن در حالی که زینتش{یا زنبیلش} روی سرش قرار دارد، از عراق تا شام می‌رود و پایش را جز بر روی گیاه نخواهد نهاد(یعنی هیچ بیابان و کویری وجود نخواهد داشت و تمام زمین سرسبز خواهد بود) و هیچ حیوان درنده ای به او حمله ور نمی‌شود و او نیز نخواهد ترسید."
ملاحظه 1:
اینکه در بخشی از این روایت می‌گوید: «درندگان با چارپایان با یکدیگر آشتی می‌کنند» با استناد به یک روایتِ ضعیف، قابل تایید نیست زیرا دشمنی بین گرگ و گوسفند در ذات و خلقتشان نهفته است و یک امر موقتی نیست که در این دنیا از بین برود. قائم(عج) در دنیا ظهور می‌کنند نه در آخرت یا برزخ. بنابراین نباید گفت گرگ و گوسفند با یکدیگر آشتی خواهند کرد. مگر اینکه بگوییم واژه سِباع(درندگان) در این روایت، به معنای نمادین و استعاری به کار رفته و منظور از آن، انسانهای ظالم هستند که خون مردمِ عادی را در شیشه می‌کنند و منظور از بهائم، انسانهای بی‌آزار و معمولی هستند که معمولا مورد ظلم قرار می‌گیرند. در اینصورت معنای روایت اینست که در زمان قائم(عج)، ظالم‌ها و مظلوم‌ها به توافق میرسند که همه امور مطابقِ «عدالت در سایه حکومت قائم(عج)» سامان پذیرد.
ملاحظه 2:
فردی که آن ترجمه غیرصادقانه از آن روایتِ تصحیف شده و ضعیف‌السند را به مخاطبانِ خود ارائه کرده است، اساسا کارش «تشکیک در باورهای مخاطبان» است و چون می‌داند عموم مخاطبانش تخصص در مباحث حدیثی یا دسترسی به متن عربی ندارند، مکرراً از این شیوه‌های عوام‌فریبانه استفاده می‌کند.
#نقد_ترکاشوند #حجاب #مهدویت
عضویت کانالها در ایتا و تلگرام👇
@pasokhvoice
@pasokhtext
@shenakhtehadis