🦅🦅🦅🌹🌸ХАЁТ СИНОВЛАРИ...!🌹🌸🥳3.06.2020
761 subscribers
26.6K photos
15.6K videos
56 files
28.6K links
🌐Teлеграммдаги
Xaётий канал.


✳️Бизнинг каналда сизларга:
Xaр куни🆕 Энг aжойиблари💯:

#Фотолар📸
#Xикоялар📚
#Mаслахатлар♻️
#Tабриклар🎁
#Қушиқлар 🎼
#Mонолог🎤

Бош AДМИНКА
#ГУЛИХОНИМ






Биз Сизларни яхши курамиз.
Канал Админлари ва Админкалари
Download Telegram
- Мен сизга шунақа дамалама тайёрлаб берайки ана ундан кейин кучга киришни кўрасиз.

- Майли болам майли.


- Сиз ётиб қолиб қизизни жойидан турғазиб юборибсизку.

Патнисда ширинлару чой кўтариб кирган Ширинга қараб Зиёда опа гапирди.


- Нимасини айтасиз холажон аммамни ахволларини кўриб қўрққанимдан туриб кетганимни билмай қолдим. Аллоҳга шукр мана секин бўлсада юрий бошладим.

Лочин тез фурсатда  ўзи айтган дамаламани тайёрлаган келиб чечасига ичирди.

- Энди бир соат ўраниб ётасиз, терлаб кўрмагандай бўлиб кетасиз.

- Болам илоҳим айтганинг келиб чечанг соғайиб кецинлар. Қанча одамларни дардига дармон бўлганлар. 1 асрдан зиёд умр кўрмасалар уят бўлади- ку.

Чаман момони юзига табассум югурди. Бироз ўзтиб уйқуга кетди. Меҳмонларни эса Ширин бошқа хонага дастурхон тузаб чақирди.

- Айбга буюрмайсизлар аммабувим учун енгилроқ таом тайёрлагандим бироз бошқа овқатга уннадим бироз куттираманда сизларни.


- Оввора бўлибсизда қизим. Сизга ёрдам берақолай унда.

- Йўқ холажон сиз йўл юриб чарчаб келяпсиз. Дам ола қолинг. Ўзим бир пасда ҳаммасини тайёрлаб ташлайман.


Ширин чиқиб кетгач Холмурод ака ўғлига им қоқди.

- Ада ҳозир мавриди эмас бунақа нарсаларни.

Лочин айни дамда чечасини касалини таҳлил қиларди. Тахминлари шуни кўрсатяпдики қайсидир касалдан гепатит юқтириб олган бўлиши мумкин. Чаман момо доимо ҳушёр бўлиб эҳтиёткорлик билан даволаш ишларини олиб борарди. Ўзи даволай олмаган операция бўлсиҳи керак бўлган касалларни шифохонага жўнатарди. Тоғликларни илиги тўқ бўлгани сабабли улар камдан кам ҳолларда шифохонага тушишарди. Асосан табиб момонинг ёрдамида сиҳат топиб келишган.

Менга хаёт бағишла:
Лочин  туриб Ширинни ортидан чиқди. Уни кўпроқ Ширин қандай оёққа тургани қизиқтирарди.



- Лочин ака бирор нима керакми?

Ширин Лочинга савол назари билан қаради.

- Ҳа бор. Нимани сўрашимни билиб турибсизку.

- Қандай оёққа турганимми?

- Ҳада.

- Ўша сиз кетган куни аммамни анча мазалари бўлмай ётиб қолдилар. Нуқул тушимга чолим кириб олиб кетаман деяпти дедилар. Бу ердаги ишларингни якунласанг олиб кетаман деганмишлар. Ишларни бўлдим шекилли олиб кетишга келайптилар дедилар. Мен анча далда бериб ҳали бизни ташлаб кетмасликларини сўраб турдим. Кечга яқин ташқари чиқиб кирдилар. Мен ошхонада наъматак дамлаятгандим.

- Кейинчи?

- Кейин бирдан хушларидан кетдиларми, ёки беҳол бўлдиларми, ҳуллас йиқилдилар. Мен эса қўрққанимдан қандай туриб кетганимни билмай қолдим. Уч қадам юриб йиқилдим кейин эмаклаб бордим олдиларига. Дарровда юзларига сув сепиб ўзларига келтирдим. Мана шунақа қилиб вазият тақозоси юришимга сабаб бўлди.

- Жуда хурсанд бўлдим. Чечамни шунча меҳнатлари зое кетмади.

- Бунда сизни ҳам ҳиссаларингиз жуда катта. Сизлар менга ҳаёт бағишладингиз.

- Чечам айтганларидай шифони Аллоҳ берди. Биз эса сабабчимиз ҳолос.


- Камтарлик қилманг. Ишингиз битдими? Ёки мени қўнғироғим сабаб етиб келдингизми?

- Сиз қўнғироқ қилдингизми?

- Тўғрироғи қўшнидан қўнғироқ қилиб келишларини илтимос қилгандим.

- Қайтаётгандим. Кейин адам қўнғироқ қилиб қолдилар.

- Шаҳар ўзгариб кетгандир а?


- Боргиз келяптими?

- Шунчаки қизиқаяпман. Барибир бораманку.

Ана овқат ҳам пишиб қолди. Олиб кирайлик. Мен аммамдан хабар олиб чиқаман.

Лочинни ўрганиб олганлари қўл келиб Чаман момо эртасига анчагина тетик ўтирди. Холмурод ака ва Зиёда опалар ортга қайтиб кетишди.

Лочин кузатишларидан шуни аниқладики чечасини шифокорга олиб бормаса бўлмайди.

-- Чеча сизни Тошканга олиб бораман. Малакали профессорларга кўринмасангиз бўлмайди.

- Болам уят бўладия, ўзим табиб бўлсаму шифокорга борсам.


- Замонавий ускунларда бир текширтириб келишимиз керак. Илтимос йўқ деманг.

Олдинига йўқ деб оёқ тираб туриб олган Чаман момо бир шумликни режа қилиб рози бўлди.

- Бораман аммо бир шартим бор .

- Майли нима десангиз розиман.

- Уйланасан.

- Сизам шу гапни бошладизми? Уччовларизам тил бириктириб олдингизми?

- Сен бола бошқа йўл қолдирмаяпсан. Шу шартга рози бўлсанг бораман. Бўлмаса уйда ўтиравераман.
T.me/sinovlarihayot
Ширин уларни гапига кулиб юборди.
- Уррааа менам кенайилик бўларканмандааа.
- Сени менга умуман керагинг йўқ. Аслида керагинг бўлмаган ҳам. Ххиқ. Сееен... Боламни ўлдирдинг... Сени ўзинг ўлганинг яхши эди. Сендан... Сендан ҳазар қиламан.


- Сарвар ака нима деяпсиз. Кайфиз бор тарқасин кейин гаплашамиз.

- Мен кўўп... Ичганим йўқ. Ҳаммаси ҳақиқат. Сен билан ҳам мажбурликдан яшаяпман. Чунки... Чунки сени борар жойинг йўўқ.

Диёра ортиқ чидай олмади. Бақириб юборди.

- Бас... Етар. Бас қилинг. Нега бунча мени қийнайсиз. Айбим сизни севагнимми? Мен ҳам куйиб кул бўлдим. Ўзим севсам етади деб ўйлаб адашибман. Сиз учун фақат Ширин бор. Бошқаларни кўзиз кўрмайди. Сиз аслида худбинсиз. Агар заррача виждониз бўлганида менга раҳмих келган бўларди. Тўғри айтдингиз ўғлимни ўрнига мен ўлиб кетганимда мингдан минг рози эдим. Афсус...

Сарвар гапирган гапларидан пушаймон ҳам бўлмади. Ўзини  креслога ташладию суянган кўйи уйқуга кетди. У ҳаттоки Диёранинг охирги гапларини эшитмади ҳам.

Сарварнинг жимиб қолганига унга яқиндан келиб қараган Диёра уни аллақачон уйқуга кетганини кўрди.

Диёра яна режа тузиши керак. Ширинни йўлдан олиб ташлаш керак. Ёки бойликларни ярмини ўзини номига ўтказиб берса Сарвар билан ажрашиб кетаверади. Унинг ҳам сабри тугади. Севилмай яшаш жуда ҳам азоб берарди.

Менга хаёт бағишла:
***


Лочин билан Ширин Чаман момонин олдиларига келишди. Момо шериклари билан гурунгга берилиб кетган эканлар.
Улар салом бериб ичларига киришди.

- Вой мани болаларим келишди. Келинглар. Сизларни кутиб ўтиргандим ўзи.

- Тузукмисиз анча? Шароитлари ёқдими?

- Ўғлим бу ерда ҳам энг ёши ўзим эканман. Қолганлар эллик олтмиш ёшларда анча қари экан.

Ҳаммаларини юзларига табассум югурди.

- Чеча ҳали бундан ҳам ёшарасиз. Ҳали гаплашганимда врачиз айтганди. Баққуват аёл эканлар. Операцияни ҳам кўтара оладилар деб. Биламан сизга бу касаллик писанд эмас. Қолганларга ким эканизни кўрсатиш вақти келди.

- Тўғри айтдингиз ука. Чаман опамиз жуда кўнгли очиқ инсон эканлар. Бир пасда иноқлашиб кетдик. Мана сизлардан болалари бор эканлар. Илоҳим бахтли бўлинглар. Ўзларизам бир бирингизга жуда мос экансизларда.

Чаман момонинг ҳамхонаси Клара опа уларга ҳавас билан термулиб гапирди.
Бу гапдан сўнг Лочин шифокор билан гаплашай деб чиқиб кетди. Ширин эса ноқулай ахволда қолганди.
Бу ҳолатни Чаман момонинг ўзи бузди.

- Вой Кларахон булар эр хотин эмас. Бири жияним бири тутинган ўғлим. Икковини ҳам Аллоҳни изни билан ўзим даволадим.

- Сизга қойил қолиш керак. Шу ёшизда ҳам эпчилсиз.

- Насиб бўлса жартоҳликдан кейин ҳам чоқпиллаб юраман.


Лочин шифокор билан гаплашиб бўлиб хонага қайтди.

- Чеча сизни икки кун операцияга тайёрлашар экан. Ўзизни эҳтиёт қиласиз. Мен битта ҳамширани сиз учун тайинладим. Нима керак бўлса унга айтасиз. Мен керак бўлсам ҳам чақириб беради.


- Хўп болам. Умрингдан барака топ.

- Аммажон мен ҳам энди уйимизга бораман. Уларни кўрмаганимга ҳам анча бўлди.


- Майли борақол болам. Мендан салом айт.


Момо билан хайрлашиб ташқарига чиқишди.

- Лочин ака энди мени уйга ташлаб қўйинг.

- Хўп. Қачон қайтасиз кейин.

- Қайтайми?

Лочин шунда хато гапирганини тушиниб қолди. Дарровда гапини тўғрилади.

- Чечамни олдиларига боришни назарда тутгандим.


Дпвоми бор.
Davomi ertaga 08:00da

T.me/sinovlarihayot
​​​Қайтиб келганимиздан сўнг мени ишлатмади. Кун бўйи уйда ўтирардим. Бир ойга бир кило картошка, бир кило сабзи, пиёз ва бир литр ёғни етказишим керак эди. Пулга жуда қаттиқ эди. Шу даражада эдики, 50 сўмга сомса олиб еганимда мени ўласи қилиб калтаклаганди.
Доим бир қўлимда супурги, бир қўлимда чанг латта турарди. Келиши билан ҳамма жойни текшириб чиқар, йўқ жойдан жанжал чиқариб урарди. Сени мен одам қилдим, юргандинг кўча-кўйда деган гап оғзидан тушмасди.
Етти йил ҳаёт қурдик. Лекин бир тирноққа зор эдик. Мен ўша ҳаётда яшаб юраверардим, агар фарзандим бўлганида эди. У пайтлар пропискага қаттиқ туриларди. Эрим пропискали бўлди, ишли, уй-жойли бўлди. Энди унга керагим йўқ эди.
Сен билан ортиқ яшашни истамайман, сурхондарёлик қизга уйланмоқчиман, деди. У билан ажрашдик. Анча вақтдан ўтгач уйга борсам хотини чиқиб келди. Ҳомиладор экан. Уй менинг номимда эди. Уни ўзим ишлаб, меҳнат қилиб олгандим. Уйни бўшатиб қўйинглар, сотаман, дедим.
Сотдим. Бошқа уй олдим. Лекин омадим чопмади. Муттаҳамларга учраб қолган эканман. Мен олган уйни яна бир нечта одамга сотишган экан. Уларга қўшилиб қамалиб кетишимга оз қолди. Шундай қилиб уйсиз, пулсиз қолдим.
Ишлаб, ўз кунимни кўриб юрган кунларимнинг бирида, бир инсон билан танишдим. Оиласи бўлишига қарамай, мени никоҳига олмоқчи эканини айтди. Мен ҳам аёлман, фарзандли бўлишни истардим, рози бўлдим. Пешонамга битилган шу қизимни топдим — она бўлдим.
Фарзандли бўлиш фақатгина бахт дегани эмас экан. Энди ташвишларим икки ҳисса кўпайганди. Ёш бола билан ҳеч ким квартирага қўйишни истамас, уйимни расво қилиб юборади деган важ билан рад этарди. Амаллаб жойлашсам ҳам бироздан сўнг уй эгаси чиқариб юбораради.
Эрим бўлгани билан мен у учун иккинчиси эдим. Иккинчиси бўлиб яшаш сароб билан ҳаёт кечиришга ўхшар экан. Истаганда, керак бўлганда суянолмайсан. Керак бўлганингда пайдо бўлади, керак бўлганида ўрнини пайпаслаб қоласан.
Операция қилишларига тўғри келиб, шифохонада анча ётдим. Лекин эрим бир марта ҳам келмади. Одамлар уни таниб қолишидан қўрқди. Менинг аҳволимдан кўра одамларнинг гап-сўзи унга муҳимлигини ўшанда тушиниб етдим.
Ортиқ бундай яшаб бўлмасди. Фарзандим учун, ўзим учун ҳаракат қилмасам бўлмасди. Ҳафтанинг қайсидир куни шаҳар ҳокими фуқароларни қабул қилар экан. Қабулига бориб уй кераклигини айтдим. Ҳужжатларимни бердим. Бироз вақт ўтиб ўзлари телефон қилиб мана шу сиз кўриб турган уйнинг бошланғич тўловини қилиб беришди.
У вақтда «коробка» ҳолида эди. Бир вақтда учта жойда ишлаб, пул йиғиб, ҳамма нарсасини ўзим қилдирдим. Ҳаракат қилсангиз бераверар экан. Берди, Худога шукур. Уйим бор, фарзандим бор, номига бўлса ҳам эрим бор. Лекин ҳаётим йўқ, тушуняпсизми?
Ўзимнинг, фақат ўзимга тегишли бўлган ҳаёт йўқ. Эр-хотинларга ўхшаб гаплашиб ўтирадиган инсоним йўқ. Қаранг, менга қирқ ёш берасизми? Қирққа кирмай қариб кетдим. Ичим тўкилиб адо бўлган. Бу ҳаётда ўн ёшимгача яшадим. Ундан кейинги ҳаётимни ўчириб ташлашнинг иложи бўлса ўчириб ташлардим.
Аввал онамдан кўп хафа бўлардим. Энди тушунишга ҳаракат қиламан. У ҳам аёллик бахтини ҳис қилиб яшашни истагандир. Лекин ўша бахтни тополмади-ку. Калтак емаган, жанжалсиз ўтган бир куни йўқ эди. Бизнинг ҳаётимиз ҳам бузилгани қолди.
Отамни кўп эслайман. Охирги марта олдиларига борганимда туғилган кунлари эди. Мени болаларим келди, қаранглар мени шундай болаларим бор деб шифохонадагиларга шундай хурсанд бўлиб гапиргандиларки. «Яна бир оз қол, соғинганман», деганларида яна келаман деб кетганимга афсусланаман. Салдан кейин оламдан ўтдилар.
Ҳаётимни қизимга бағишладим. Ўзим ўқиёлмадим. Уни ўқишини, яхши давраларда юришини истайман. Мен кўрган кунларни кўрмасин».
Аёл ҳаётини дам йиғлаб дам бўғзига аччиқ бир нарса қадалиб, дам ўкинч билан сўзлаб берар экан бир гапи хотирамга муҳрланиб қолди
Чироғи ёниқ уй борки дарди бор. Ўзига яраша ташвиши бор. Мен ҳеч кимга осон тутмайман дейди.
Ҳеч кимнинг чироғи ўчмасин. Ташвишлари ҳасратларида суянчиқ бўладиган елка тутадиган ва фақат ўзига тегишли бўлган инсони бўлсин.
Чарос Маннонова суҳбатлашди.

T.me/sinovlarihayot
Бир киши: «Аёллар пойабзалга ўхшайди. Ўзингга муносибини топсанг, алмаштириб олаверасан», деди. Ёнидагилар ўша ерда ўтирган бир ҳаким зотдан: «Бу гапга нима дейсиз?» дейишди. Шунда ҳаким зот: «Бу кишининг сўзи тўғри. Ўзини оёқ деб билган киши аёл кишини пойабзал ҳисоблайди. Аммо ўзини шоҳ деб билган киши учун аёл киши тождир. Бу кишини маломат қилманглар, лекин унга ўзини ким деб билаётганини билдириб қўйинглар», деди.

Интернет
T.me/sinovlarihayot
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🍃🌺

Бугун 1--Июнь Халк,аро болаларни х,имоя к,илиш куни.

Болажонларимизничин юракдан табриклаб к,оламиз.

🍃🌺🍃🌺🍃

🎤Нигорахон Бердиева

T.me/sinovlarihayot
Менга хаёт бағишла:
- Эртага бораман.

- Унда тайёр бўлиб турсангиз олиб кетаман.

- Хўп майли.

Ширин уйларига бориш учун манзилни тушунтира кетди.

-Рахмат сизга Лочин ака. Яхши етиб олинг.

-Ўзизни эҳтиёт қилинг.

Лочин машинага ўтирдию жўнаб кетди. Аммо нимасидир қолиб кетгандай ўзини ғалати сеза бошлади.


Ширин секин юриб ота уйига кирар экан ўпкаси тўлиб кетди. Уч йил олдин шу хонадондан бахтларга тўлиб оппоқ келинлик либосида суюкли ёрининг уйига кетганди. Мана энди на унда суюкли ёр бор, ва на бахт. Дарвозадан кириб бир пас ҳовли ўртасида қолди. Ҳаво совуқлиги учун ҳовли ичида ҳеч ким кўринмайди. Оилавий телевизор кўриб овқатланадиган хонага қараб қадам ташлади. Янглишмаган экан уйдагиларнинг оёқ кийимлари остонада кўринди. Минг бир ҳаяжон ичра эшикни очиб ичкарига кирди.

Эшик очилганига баробар қараган ойиси ва келинойиси Ширинни кўриб жойларида қотиб қолишди.

Икковлари ҳам баробар Ширин дейишди.


- Ассалому алейкум.

- Болажоним. Аллоҳга шукр мана ўз оёғингда юриб келдинг. Етказганига шукр.

- Ширин кўзларимга ишонмаяпман. Жуда хурсандман кўрганимдан.


Ширин уйдагилар билан кўришгач қизи ва жиянлари билан ҳам анча вақт қучоқлашиб туришди.

- Қизим келишингни олдинроқ айтсанг кутиб олардикку.

- Ойи бу тўсатдан бўғиб қолди. Аммамни ахволлари яхшимас. Кардиологияда ётибдилар.

- Нима қилди у кишига?

- Юраклари касал экан. Икки кундан сўнг операция.

- Вой худойим. Ишқилиб кўтара олармиканлар?

- Ҳа Лочин акам яхшилаб текширтирибдилар. Ҳали бақувват эканлар. Бемалол бардош берадилар дедилар.

- Жуда ёмон бўлибдида. Майли операциядан чиқсалар шу ерда ўзимиз паравариш қиламиз. Қачон борасан яна?

- Эртага бораман.

- Унда менам сен билан бораман.

- Аниқ вақтини билмайман лекин. Лочин акам олиб кетишга келаман борсангиз дедилар. Хўп дедим.

- Унақада бирга борамиз.

- Ойи дадам билан акам қаердалар?

- Даданг янги замонавий участка қуришга гуруҳлари билан кетганлар. Элбек эса ишда.

- Аҳа келганларида сурприз бўлар эканманда?

- Ҳа шундай.


Шундан сўнг келинойиси билан гурунглашиб кечки овқатга уннашди. Кеч кирганда ота бола бирин кетин кириб келишди. Маҳмуд ака ҳам қувончдан кўзлари ёшланганлигини сезмай қолди.
- Ширин ўзингмисан синглим? Кўзларимга ишонолмаяпман.

- Ҳа ака ўзимман. Нега ишонмайсиз? Мен даволанишга кетгандим ахир.

Ширин акаси ва отаси билан кўришгач уларга овқат тайёрлигини айтиб ошхонага кириб кетди.

Шу куни оила жамул жам бўлди. Ширинни катта акаси Элдор ва хотини Нозима болалари билан келиб уйда ҳақиқий байрам бўлди.

Ҳамма хурсанд ҳамма шод эди. Аммо бу хурсандчилик кўпга чўзилмади.


****


Сарвар кайфи бироз тарқаб уйқудан турди. Қоронғу тушган бўлишига қарамай Ширинни уйи томон йўл олди.

Маҳмуд акани уйига етиб келиб дарвозани таққилатди. Ичкаридан Элбек чиқди. Куёвини кўриб асаблари таранг бўлиб кетди.

- Нега келдинг?

- Ширинни кўрмоқчиман.

- Энди эсингга тушдими?

-Сизлар уни мендан яшириб келдингиз. Неча бора келсам ҳам мени ҳайдаб солдингиз.

- Рахмат де ҳалиям сенга ҳеч нима қилмадик. Агар дадам индамаганларида сени ўлдириб қўярдим. Бор йўлингдан қолма.

- Элбек тўғриликча гаплашайлик. Мен Ширинни ҳалиям эриман. Уни жавобини бермаганман. Шундай экан хотинимни кўришга ҳаққим бор.

- Бекорларни айтибсан. Эртагаёқ қўлингда ажрашиш учун ариза туради. Энди эса кет бу ердан.

Сарвар ўзини кетмқочидай тутдию дарровда ичкарига кириб олди.

- Ҳой тўхта қаёққа кетяпсан.

Элбек унга етаман деганча у ўзини уй ичига урди.

Эшик очилганига Элбек келди деб ўйлашганди. Аммо кирган одам кимлигини билгач ҳаммани кайфияти ўлди.

- Сеееен. Сен бу ерда нима қилаяпсан?

- Ассалому алейкум. Мен хотинимни олиб кетгани келдим.

- Сени хотининг уйингда ўтирибди. Қайси юз билан уйимга келдинг?

Шахина жойидан туриб дадасини қучоқлаб олди.

Сарварни танобини тортишга шай турган эркаклар болани кўзи олдида отасини урмаслик учун ўзларини босиб ўтиришарди.

- Шахина қизим дадангни ташқарида иши бор экан. Қўйиб юбор уни ёнимга кел.
T.me/sinovlarihayot
- Йўқ.
Шахина Сарвардан ажралмай ўтираверди.

- Болани ўзингдан ажратда ташқарига чиқ.

- Хотинимни олиб кейин.

- Сен гапга тушунмас экансанда.
Шириннинг бу гапларидан Лочиннинг кайфияти тушиб кетди. Хиёнатга учраган Лочин ҳам ҳали ҳеч кимга ишонган эмас. Аммо Ширинга нисбатан қалбида нимадир бор. Лекин шуниси аниқки Ширинни сингилдай кўрмайди.

Уйга етиб келишганидан сўнг Лочиннинг телефони жиринглай бошлади.


- Алло ким керак?


- Алло Ассалому алейкум. Лочин ака сизми бу?


Гўшакдан қиз боланинг майин овози эшитилди.

- Ҳа мен. Сўраётган ким?


- Мен Жамиламан. Тоғдаги...


- Ҳа бўлди эсладим. Рақамимни кимдан олдингиз?

- Учқурни қаровчисидан. Сиздан битта илтимосим бор эди.
Лочин ичида бу қиз яна нималарни бошлади деди.

- Хўш?


- Мен дадамни кўндирдим. Шаҳарга ўқишга боряпман. Аммо бизни у ерда бирорта ҳам танишимиз йўқ. Сиздан илтимос менга бирорта ижарага уй топиб беринг Институтга яқин жойдан бўлсин. Ўқишга тайёрланардим.


- Жамила яна нима қилмоқчисиз? Шунча гапдан сўнг қандай қилиб мендан ёрдам сўраяпсиз?

- Қасам ичаман сизга нисбатан ҳеч қандай ёмонлигим йўқ. Болаларча қилган олдинги ишларимни унутинг. Ўзи шундоғам қишлоқда гап сўз бўлиб бўлганман. Аммам бир ой олиб кетдилар уйларига қайтиб келсам ҳамма менга бошқача қарайди. Ҳатто хотини ўлган, хотин қўйгандан ҳам совчи кела бошлади. Дадам бирортасига бериб юбормасдан ўқишга киришим керак. Илтимос йўқ деманг. Машҳур адвокат экансизку.

- Мен сизга ишонолмайман.


- Илтимос, йўқ деманг. Менга раҳмиз келсин. Дадам мени Толиб таракторчига бермоқчи мендан 15 ёш катта у. Мен сира ҳам хоҳалмайман унга тегишни. Сизга қўнғироқ қилаётганимни ҳеч ким билмайди. Билсалар нақд ўлдирадилар. Ҳозир дадам тўнларини теслари кийиб олганлар.

Жамила йиғлаб юборди.

- Қачон келмоқчисиз?


- Сиз қачон ижарага уй топсангиз ўшанда.

Менга хаёт бағишла:
- Жамила сизни тушуна олмаяпман. Мен билан қишлоқда анча гап сўз бўлдингиз. Яна келиб келиб мендан ёрдам сўраяпсизми? Буни тагида бошқа нарса ётган бўлмасин.


- Агар менга раҳмингиз келмаса ёрдам бермай қўя қолинг. Хайр.


Жамила аразлаб телефонни қўйиб қўйди. Лочин эса асабийлаша бошлади.

- Лочин ака тинчликми? Нега безовтасиз?


- Эе сўраманг анави эсиздами Жамила?


- Ҳа эсимда.


- ўша ёрдам сўраяпти. Ўқимоқчи экан.

- Қандай яхши. Зўрку.


- Нимаси зўр. Қишлоқда уни деб бош кўтариб юролмай қолдимку. Нималар деб ташламади икковимиз ҳақида.

- Энди нима қилмоқчисиз?


- Бошим қотди.

- Сиз рози бўлаверинг. Ёнизда ўзим бўламан.


-Бирор режа борми?

- Сиз мен билан кўрса бироз тинчланиб олар дейманда.

- Яхши фикр.

- Унда юринг мен овқатларни сузавераман.

****


Жамила ўзи айтганидай шаҳарга ўқишга келди. У ҳақиқатдан ҳам Лочинга ёмонлик қилсиш фикридан узоқ эди. Отаси Толибга бермаслиги учун ўқийман деб тихирлик қилди.

Аммо Самад қассоб ҳам анойилардан эмас. У ҳам қизига шарт қўйди. Шу йил кирса кирди. Бўлмаса Толиб билан тўйга тайёр туриши керак. Барибир Жамила ўз номини қорага ботириб бўлган. Ўз номини оқлашни эса умуман иложи йўқ.


Давоми бор.
T.me/sinovlarihayot
Менга хаёт бағишла:
- Сабаби...

- Нима?


- Мусулмончиликда бир йигит совчи бўлиб турганда у рад жавоби олмагунча иккинчи одам совчи қўйиши ҳаром.

- Эее гап бу ёқда де.
Ким экан у совчи?


- Танийсиз. Жасур.


- Барибир Ширин рози бўлмаса керак.

- Қаердан биласиз?

- Бу аниқ кўриниб турибдику. Ширинни сенга кўндириб бера оламан. Аммо бошқага беришга рози бўлмайман. Шунча қийналгани етар. Сен ҳам у ҳам қалби яраланган севгидан куйгансизлар. Икки ёрти бир бутун бўлиб бахти яшаб кетардиларинг.

- Ширин ҳали турмушга чиқиш ниятим йўқ деяптику.

- У айтаверади. Ёш уни устига чиройли бош очиқ бўлгандан кейин мингта гап ташловчи, илинтирмоқчи бўлганлар топилади. Узоқ вақт бундай юриши яхшиликка эмас. Шунинг учун агар чин дилдан уни бахти қилмоқчи бўлсанг ўзим сенга ёрдам берганим бўлсин.

Ўша куни кечга яқин ҳам Ширин келавермади. Ҳамма жойни қидириб излаб ҳам топа олишмади. Шахинани олиб чиққан кўйи топилмади.Гумон яна Сарварга тушди. Тахмин қилинганидек уйида ёъқ экан. Лочинни ахволини эса таърифлаб бўлмасди. Сарвар унга нимадир қилсачи? Кейин Лочин Ширинни қабул қила оладими?

  Нега Ширин уйидан чиқаётганда айтмади. Бир оғиз билдирганда олиб келган бўлардику. Телефон ҳам олиб берган ҳол ахволини билай деб. Энди қайдан излашга бошлари қотган.

Ички ишларга хабар беришга тўғри келди. Бу орада Акмал билан Жасур ҳам етиб келди. Акмал қўлидан келган барча имкониятларни ишга солди.

Эртаси куни Элбекнинг телефонига Ширин йиғлаб қўнғироқ қилди.

- Алло Ширин синглим сенмисан?

- Ака мени олиб кетинг. Илтимос қутқаринг.


- Қаердасан айт?

- Билмайман. Сарварни гапига кўнавермаганимга мени кимсасиз жойга ташлаб қизимни олиб кетди.

- Кимни телефонидан қўнғироқ қиляпсан?

- Бир холанинг.

- Сўрачи манзил қаерда экан.

Ширин қийналиб бўлсада аёлдан манзилни сўраб тушинтирди. Масофа унчалик узоқ эмас экан бир соатда яқинлари етиб келишди. Аммо Ширинни жойидан қимирламаганини кўриб ҳайрон қолишди.

- Ширин тур кеттик.
-Акажон мен юролмаяпман. У аблахни деб иккинчи марта яна оёқдан қолдим.

Ширин йиғлаб юборди. Лочин эса айни дамда Элбек борлиги учун Ширинга ортиқча гап айтолмади. Жасур ҳам Лочинни ёнидан жилмади.

Ширин илтижоли кўзларини Лочинга қадаб:
- Лочин ака илтимос қизимни ундан олиб беринг.

- Ўйламанг буни иложини қиламиз. Элбек Ширинни бизни уйга олиб борамиз.

- Нега?

- Қаранг аҳволини чечам нималардир тайёрлаб берадилар. Бу ҳолатда яна оёқлар фалажланиб қолмасин дейман.

- Бу гапизам тўғри. Майли сиз айтганча бўлақолсин. Кеттик унда.

Элбек Ширинни кўтарганча Лочинни машинаси томон юрди.

Ширин жуда ҳолдан тойгани учун машинадаёқ ухлаб қолди.

Чаман момо ҳам тиқ этган товушга қулоқ солиб болаларни келишини кутиб турарди. Унга Ширинни йўқолганини айтишмаган эди.

Элбек Ширинни кўтариб киргач момонинг капалаги учди.

- Нима бўлди?

- Аблах Сарварни деб асабийлашибди. Юра олмай қолди.


- Нервларига таъсир қилибдида. Хавотир олманг Лочин анави олиб келган гиёҳлардан ўргатган дамламамдан тайёрлаб унга ичир. Эрталабгача ўзига келади.


Йигитлар кетишди. Элбек эса Лочинга уйда Ширинга кўз қулоқ бўлиб ўтирини ҳали уйдагиларни ҳам хабардор қилмаганини айтди.

- Мен ойим билан дадамга аммамни уйларига элтиб қўйганман деганман. Билдиролмадим.

- Тўғри қилибсиз мана топилдику.

- Лекин бугун Шахинани топмасам ойим аниқ билиб қоладилар. Чунки менга Шахинани олиб кел Ширин аммамга қараса ҳам катта гап дегандилар.

- Элбек сиз мана бу рақамга қўнғироқ қилинг Акмал дўстимни рақами. У бир гуруҳ ходимлар билан излашни давом эттираяпти.

- Хўп. Унда мен кетдим.

T.me/sinovlarihayot
Лочин оғир қадамлар билан ичкарига кирди. Чаман момо йигитнинг ахволидан иш у ўйлагандан ҳам жиддийлигини сезди.

- Нима бўлди болам?

- Сарвар икковини ўғирлабди. Гапига кўндира олмагач кимсасиз жойда қолдириб қизини олиб кетиб қолибди.

- Ўзи бу йигитга ҳайрон қолаяпман. Севган одам бунақа йўл тутмайди. У худбин. Шунчалик худбинку ўзидан бошқа ҳеч кимни ўйламайди

- Чеча Ширинга ҳеч нима қилмайдими?

- Йўқ менимча у ухламаган. Шунинг учун юришга қийналган. Яхши дам олиб турса юриб кетади. Сен ўйланма.


****
Менга хаёт бағишла:
Лочин ҳам қизалоқни қайсарлигига қойил қолиб уни ўзи ухлатадиган бўлди.

- Қўяверинг Ширин майли мен билан ётақолсин. Болаларни жуда яхши кўраман.


Ширин бироз қараб турдию момонинг олдиларига ухлашга кетди.

Лочин қизчани қучоқлаб ётар экан ўзининг ҳам фарзанди бўлишини жуда жуда хоҳлаётган эди. Ширинни қўлини сўраса нима деб жавоб беради. Рад  жавобини берса Лочин бутун дунёдан совиб кетмайдими? Бу ҳам майли Шахинани олдига отаси келиб турса Ширинга кўзи тушса рашкдан тамом бўлса керак. Чечасининг ўгитлари остида у мусулмон эркаги қандай бўлишини яхшигина уқиб олган. Ўз аёлини номаҳрам кўзлардан асраши керак. Ширин бундай ҳаётга рози бўладими? Ширинга уйлангач аниқки уни ўқита олмайди. Шароити етарли ўз аёлига бошқаларни назари тушишини хоҳламайди. Ҳозирдан уни қизғана бошлаган, уйлангач эса бундан ҳам баттар бўлса керак.

Унинг орзулари бир дунё аммо Лочинни танласа баридан воз кечишига тўғри келади. Майли тикув цехи очиб бериши мумкин. Унда ҳам уй ичидан. Мижозлар ҳам аниқки аёллар бўлади.  Лочин шуларни ўйларкан қандай қилиб ухлаб қолганини ўзи ҳам билмай қолди. Шахина эса уни бўйнидан қўлини ўтказганча қимирламай ухларди.

Ширин улардан хабар олай деб кирганида қизининг беғуборгина бўлиб Лочин билан ухлаётганини кўриб ғалати бўлиб кетди. Сарварнинг битта хатоси деб қизи ҳам ота ҳам она мехридан узоқда яшади. Қизи эртага катта бўлса отасини қилмишини билиб ундан юз ўгирмаслигига ким кафолат бера олади. Ширин Лочин ва қизининг устини ёпиб чиқиб кетди.

Хонага кирганида Чаман момо уйғониб тасбеҳ ўгириб ўтиргсн экан.

- Ширин ухлайсанми?

- Йўқ ҳали бирор нима ўқирман деб ўйлаяпман.

- Уни қўй сенда муҳим гапим бор.

- Қулоғим сизда айтаверинг.

- Бу гапимни сени қизим деганим учун айтаяпман. Ҳуллас икки қулоғинг билан ҳам эшитиб ол. Сен ажрашганингдан кейин сенга ёмон кўзлар билан қарайдиган ҳам номимгни қорага бўяйдиганлар ҳам топилади. Сен турмуш қурмайман дейсан, лекин бу тўғри эмас. Ёғлизлик фақат Аллоҳга ҳос.


- Аммааа.

Ширин эътироз билдирмоқчи эди Чаман момо уни тўхтатди.

- Гапимни бўлма. Қизингга ҳам ота керак. Энди у Сарвар оталикка ҳам ярамайди. Тўғри йўлдан чиқиб кетди. Яна йўлингда турибди. Сени тинч қўймаслиги аниқ. Бунинг учун эса сен турмушга чиқишинг керак. Ҳам ўз ҳаётингни йўлга қўясан. Ҳам Сарвар сени тинч қўяди. Сен ўзгани хотини бўлганингдан кейин сени тинч қўймайдиган даражада номард бўлмаса керак?

Ўз йўлингни топиб ол дейманда. Сен айтарсан эркаклардан кўнглим қолган деб, ҳаммасини кўрмагансанку қаердан биласан қолганларни. Лочин ҳам сендек хиёнатдан жабр кўрган. Унга ҳам икки яқини хиёнат қилган. У ҳам аёлларга ишонмай, уйланмайман дерди. Аммо сен уни фикрини ўзгартирдинг. Сени одобинг ўзингни тутишинг ҳаммаси уни ўзгаришига сабаб бўлди. Қара ҳалигача сенга бошқа кўз билан қараб илмоқли гаплар қилмади. Сени кўнглинг қолишидан қўрқади. Тақдир ҳам бежизга икковингни мени уйимда учраштирмаган.

Ширин момонинг гапларидан ҳайратда эди. Лочин шу пайтгача ҳеч нимани сездирмаганку.

Менга хаёт бағишла:
- Мен яна оила қуриб яна бирор синишга тайёр эмасман.

- Ана бу эси йўқни гапини. Сен жинни пинни бўлдингми? Оилани шу ният билан қурадиларми. Қайси бир китобда ўқигандим " Сен бир нарсани чин дилдан истасанг, бутун олам шуни ушалтириш пайида бўлади", деб. Аввалам бор Аллоҳни айтгани бўлади. Сен у дей бу дейсан лекин Аллоҳ ёзганидан қочиб қутила олмайсан.
Мен ўзим анча қийинчилик кўрганман. Эрта келсайганингда ёнингда йўлдошинг бўлмаса ана бу катта бахцизликдир. Қариганда одам бир бирига суяниб қолади. Аммо суянадиган елка тополмасанг нима бўлади? Шуни ҳеч ўйладингми? Ёки Сарварга имкон берасанми?

- Йўўўқ. Ҳеч қачон. У сира одам бўлмайди. Кўрдизку бир ўзимни овлоқ жойда қолдириб кетди. Анчагача у ердан одам ўтмади. Қўрққандай ўлай дедимку.

- Ҳа ана энди ўзингга келдинг.   Бу яна такрорланмасин десанг гапларимни яхшилаб ўйлаб кўр.
T.me/sinovlarihayot
- Хўп амма.

- Ана энди ухла. Тағин бомдодга ухлаб қолма.

- Яхши дам олинг.

- Сен ҳам.

****
​​​Қайтиб келганимиздан сўнг мени ишлатмади. Кун бўйи уйда ўтирардим. Бир ойга бир кило картошка, бир кило сабзи, пиёз ва бир литр ёғни етказишим керак эди. Пулга жуда қаттиқ эди. Шу даражада эдики, 50 сўмга сомса олиб еганимда мени ўласи қилиб калтаклаганди.
Доим бир қўлимда супурги, бир қўлимда чанг латта турарди. Келиши билан ҳамма жойни текшириб чиқар, йўқ жойдан жанжал чиқариб урарди. Сени мен одам қилдим, юргандинг кўча-кўйда деган гап оғзидан тушмасди.
Етти йил ҳаёт қурдик. Лекин бир тирноққа зор эдик. Мен ўша ҳаётда яшаб юраверардим, агар фарзандим бўлганида эди. У пайтлар пропискага қаттиқ туриларди. Эрим пропискали бўлди, ишли, уй-жойли бўлди. Энди унга керагим йўқ эди.
Сен билан ортиқ яшашни истамайман, сурхондарёлик қизга уйланмоқчиман, деди. У билан ажрашдик. Анча вақтдан ўтгач уйга борсам хотини чиқиб келди. Ҳомиладор экан. Уй менинг номимда эди. Уни ўзим ишлаб, меҳнат қилиб олгандим. Уйни бўшатиб қўйинглар, сотаман, дедим.
Сотдим. Бошқа уй олдим. Лекин омадим чопмади. Муттаҳамларга учраб қолган эканман. Мен олган уйни яна бир нечта одамга сотишган экан. Уларга қўшилиб қамалиб кетишимга оз қолди. Шундай қилиб уйсиз, пулсиз қолдим.
Ишлаб, ўз кунимни кўриб юрган кунларимнинг бирида, бир инсон билан танишдим. Оиласи бўлишига қарамай, мени никоҳига олмоқчи эканини айтди. Мен ҳам аёлман, фарзандли бўлишни истардим, рози бўлдим. Пешонамга битилган шу қизимни топдим — она бўлдим.
Фарзандли бўлиш фақатгина бахт дегани эмас экан. Энди ташвишларим икки ҳисса кўпайганди. Ёш бола билан ҳеч ким квартирага қўйишни истамас, уйимни расво қилиб юборади деган важ билан рад этарди. Амаллаб жойлашсам ҳам бироздан сўнг уй эгаси чиқариб юбораради.
Эрим бўлгани билан мен у учун иккинчиси эдим. Иккинчиси бўлиб яшаш сароб билан ҳаёт кечиришга ўхшар экан. Истаганда, керак бўлганда суянолмайсан. Керак бўлганингда пайдо бўлади, керак бўлганида ўрнини пайпаслаб қоласан.
Операция қилишларига тўғри келиб, шифохонада анча ётдим. Лекин эрим бир марта ҳам келмади. Одамлар уни таниб қолишидан қўрқди. Менинг аҳволимдан кўра одамларнинг гап-сўзи унга муҳимлигини ўшанда тушиниб етдим.
Ортиқ бундай яшаб бўлмасди. Фарзандим учун, ўзим учун ҳаракат қилмасам бўлмасди. Ҳафтанинг қайсидир куни шаҳар ҳокими фуқароларни қабул қилар экан. Қабулига бориб уй кераклигини айтдим. Ҳужжатларимни бердим. Бироз вақт ўтиб ўзлари телефон қилиб мана шу сиз кўриб турган уйнинг бошланғич тўловини қилиб беришди.
У вақтда «коробка» ҳолида эди. Бир вақтда учта жойда ишлаб, пул йиғиб, ҳамма нарсасини ўзим қилдирдим. Ҳаракат қилсангиз бераверар экан. Берди, Худога шукур. Уйим бор, фарзандим бор, номига бўлса ҳам эрим бор. Лекин ҳаётим йўқ, тушуняпсизми?
Ўзимнинг, фақат ўзимга тегишли бўлган ҳаёт йўқ. Эр-хотинларга ўхшаб гаплашиб ўтирадиган инсоним йўқ. Қаранг, менга қирқ ёш берасизми? Қирққа кирмай қариб кетдим. Ичим тўкилиб адо бўлган. Бу ҳаётда ўн ёшимгача яшадим. Ундан кейинги ҳаётимни ўчириб ташлашнинг иложи бўлса ўчириб ташлардим.
Аввал онамдан кўп хафа бўлардим. Энди тушунишга ҳаракат қиламан. У ҳам аёллик бахтини ҳис қилиб яшашни истагандир. Лекин ўша бахтни тополмади-ку. Калтак емаган, жанжалсиз ўтган бир куни йўқ эди. Бизнинг ҳаётимиз ҳам бузилгани қолди.
Отамни кўп эслайман. Охирги марта олдиларига борганимда туғилган кунлари эди. Мени болаларим келди, қаранглар мени шундай болаларим бор деб шифохонадагиларга шундай хурсанд бўлиб гапиргандиларки. «Яна бир оз қол, соғинганман», деганларида яна келаман деб кетганимга афсусланаман. Салдан кейин оламдан ўтдилар.
Ҳаётимни қизимга бағишладим. Ўзим ўқиёлмадим. Уни ўқишини, яхши давраларда юришини истайман. Мен кўрган кунларни кўрмасин».
Аёл ҳаётини дам йиғлаб дам бўғзига аччиқ бир нарса қадалиб, дам ўкинч билан сўзлаб берар экан бир гапи хотирамга муҳрланиб қолди
Чироғи ёниқ уй борки дарди бор. Ўзига яраша ташвиши бор. Мен ҳеч кимга осон тутмайман дейди.
Ҳеч кимнинг чироғи ўчмасин. Ташвишлари ҳасратларида суянчиқ бўладиган елка тутадиган ва фақат ўзига тегишли бўлган инсони бўлсин.
Чарос Маннонова суҳбатлашди.
T.me/sinovlarihayot
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
96 ЁШЛИ АЁЛ МАКТУБИ

Бу ўгитлар хаммамизнинг хаётимизда ёрдам беради.
ЯХШИЛАБ ЭШИТИБ
ХОТИРАНГИЗДА САКЛАНГ
🎙Абдукарим Мирзаев


T.me/sinovlarihayot
ОНАМ.

Мана, аям (биз онамни шундай дердик) вафот этганларига ҳам бир ҳафта бўлди. Ўтган жума тонг саҳар бешда дунёдан кўз юмган эдилар...
Ёшим элликдан ўтган бўлса-да, аям билан кўп бирга бўла олмадим. Тақдирнинг аччиқ қисмати туфайли узоқ 28 йил  бир-биримиздан айри қолдик. Бир-икки йил каникулда кўришган эдик. Бироқ узун йиллар шундай узоқда кечди.
Эсимни танибманки, нафас қисма (хроник бронхит) билан оғриб, аямни безовта қилиб юрдим. Узун қиш кечаларида тез-тез оғриб қолардим. Аям ётаётганимда оёғимни иссиқ тузли сувга солиб, ётишим олдидан елкамга ёғ суркаб массаж қилиб қўярдилар...
Йигит бўлиб етишганимда касаллик енгиллаган, аммо эҳтиётсизлик қилсам яна қўзғаб қолар эди. Ўнинчи синфда эканимда Душанбе шаҳридаги "медгородок"да 40 кун даволаниб ҳам чиқдим.
Лекин аямнинг хавотири ҳеч кетмас, мени доим эҳтиёт бўлишга чақирар эдилар.
Шу касаллик туфайли уйда эканимда аямга тузук хизмат ҳам қила олмадим. Ўшанда аям раҳматли ўзлари рўзғор билан бандлар, бизни томорқа, мол-ҳолга қарашдан бошқа ишга буюрмас эдилар. Ўшанда ҳам опаларим, укаларимдан кўра мени эҳтиёт қилардилар (кейинчалик, бўғин касалликка учраб, оёқ-қўл бўғинлари қақшаб оғриб, охири юролмайдиган бўлиб қолдилар).
Мактабдан сўнг бир-икки йил ҳужрага кетиб, яна узоқ бўлдим.
Сўнг дадам вафот этдилар. Бир йилча касал бўлганларидан сўнг.
Сўнгра яна бир йил ҳужрада бўлдим. Кейин уйга қайтиб, уйландим. Сўнг тақрибан бир ярим йилдан сўнг, тақдирим Мадинага қўшилган экан, бу ерга ўқишга келдим.
Хуллас, аямга тузук хизмат қила олмаганман.
Аммо икки воқеа менга умид бағишлайди, шу икки воқеа туфайли Раббим ҳузурида зора юзим кулса...
Ўн саккиз ёшда эканман, военкоматдан ҳарбий хизматга чақириқ (повестка) келди. Ўша пайтларда афғон уруши авжида, ҳар-ҳар ерга солдатларнинг ўлгани ҳақида хабар келиб турарди.
Бир куни уйга кирсам, аям йиғлаб ўтирибдилар.
- Ая, нега йиғлаяпсиз? - дедим.
- Ўзим, ўғлим, - дедилар. - Баъзан шундай кўнглим бўшаб туради.
- Тағин бу повестка учун бўлмасин, - дедим.
- Армияда тузук қарашмайди, нафасинг қисилиб қолса нима бўлади? - дедилар йиғлаб.
- Эҳ аяжоним, - дедим. - Шуни ваҳима қилиб ўтирибсизми? Мен тамоман тузалиб кетганман. Бунинг устига бу касалликка ҳаво алмаштиришнинг қанчалик фойдали бўлишини кўрдик. Балки бу армия шу касалликни қувиш учун Аллоҳнинг бир неъмати бўлиши мумкин.
- Худоё, Худовандо, сен менга тасалли берганинг, кўнглимни кўтариб хурсанд қилганинг учун бошқа сабаб орқали касалингни даф қилсин, - дедилар дуога қўлларини кўтариб...
Орадан бир неча кун ўтиб, кеч кузда, қалин фуфайкаларни кийиб армияга кетдим, военкомат олдига кузатиб қўйишди. Бизни бир автобус қилиб Термизга, турли ҳарбий қисмларга ажратадиган катта марказга олиб кетишди.
Борган кунимизнинг иккинчи ё учинчи куни шундай чанг ёғдики, кундуз куни ҳатто қуёшни кўриш амри маҳол эди.
Табиий, бундан менинг бронхитим қаттиқ қўзғалиб, дарҳол дўхтир кўригига ўтказилдим.
Катта терапевт мени текширар экан, "қайси ноинсоф бунга армияга боришга рухсат берган" деб қўйди.
Ўша куни Термиз касалхоналаридан бирига ётқизилиб, ўн кун даволанганимдан сўнг уйга қайтарилдим.
Орадан бир неча кун ўтиб военкоматдан менга "годен к нестроевой службе" деган ҳарбий билетни топширишди.
Орадан 3-4 йил ўтиб Мадина университетига қабул бўлдим. Мана, 28 йил ўтди, бирор марта нафасим қисилгани йўқ.
Аллоҳ таоло аямнинг дуоларини энг ажойиб тарзда ижобат қилган эди. Ҳолбуки, дуо пайтида бундай ижобат бўлиши на аямнинг, на менинг хаёлимга келган эди. Негаки, биз чет элга чиқишни оддий одамлар тасаввур қила олмайдиган совет давлатида яшар эдик.
Иккинчи воқеа уйланишим арафасида бўлган.
Ўшанда опамлар менга турли вариантларни кўндаланг қилар, келинликка номзод бир неча қизларнинг расмини кўрсатишиб, ҳар бири ҳақида маълумот беришар эди.
Эсимда, ўшандай ўтиришларнинг бирида аям жим ўтирар эдилар.
- Ая, сизчи, нима дейсиз? - дедим........

T.me/sinovlarihayot
​​- Аям жиянлари ...хонни ёқтирадилар-да, - деди опамлардан бири.
- Тўғри, - дедилар аям.  - Ҳеч кўнглимни узолмаяпман. Лекин ўзингиз биласиз, ўғлим, уйланадиган киши сизсиз (бу пайтга келиб аям мени сизлаб бошлаган эдилар).
Мен индамадим.
Ўтириш тарқаб, аям холи қолгач, қаршиларига тиз чўкдим.
- Аяжон, - дедим. - Сиз менга кимни маъқул кўрсангиз ўшанга уйланаман. Сизнинг истаганингиз бўлсин.
Кўзларига ёш олиб, узундан узоқ дуо қилдилар..
Юқорида айтганимдек, аям қалбига киритган шу икки хурсандчилик сабабли Раббимдан умидим бор. Зора гуноҳларимни кечирса...
Ёшларга ожизона маслаҳатим: ота-онангизнинг дуоларини олинг, кўнгилларини кўтаринг, муаммоларни йўқдек кўрсатишга урининг, уларнинг юрагини сиқадиган эмас, хурсанд қиладиган ишларни, муомалани қилишга ҳаракат қилинг.
Аллоҳ таоло барча ўтган ота-оналарни раҳмат қилсин, тирикларини паноҳида асрасин. Омин
Сайфуллоҳ Носирхон Тўра.

https://t.me/sinovlarihayot
Зебо бир хаёли айтай ҳам деди, аммо “Қайтанга топилмагани яхши, барибир Ноила бу полвонга муносиб хотин бўлолмайди, уни бахтли қилолмайди, баттар бўлсин”, деб айтмади. Лекин барибир одамлар уни тополмай асабийлашаётганини кўриб, полвон йигит келинсиз чиқиб кетса юзи шувит бўлишини ўйлаб, Ноиланинг қаердалигини айтишга қарор қилди ва чимилдиқ илинган уйга қараб йўл олди. Аммо ана шунда кутилмаган воқеа содир бўлди.
Аламдан юзлари бўғриққан куёв ичкаридан отилиб чиқди ва “Энди нима бўлар экан?” деб тўпланиб турган юзлаб одамларга баланд овозда гапира бошлади:
— Ўв, биродарлар! Полвоннинг мулзам бўлгани — ўлгани! Мен бугун Сойгўзарга куёв бўламан деб келганман. Уйимда тўй бўлиб ётибди. Тўйхона тўла одам. Бўлар иш бўлди, аммамизнинг қизи хоҳламаса тегмасин. Энди битта гапни айтаман, жон қулоғингиз билан эшитинг. Полвоннинг гапи битта бўлади, мен келинсиз бормайман тўйхонага. Сойгўзарда менга қизини берадиган битта мард борми? Ким менга қизини берса, полвонлик сўзим шу қизини бир умр бошимга кўтараман. Уни бахтли қиламан!
Ана томоша!
Ўктамнинг бу оташин нутқидан сойгўзарлик дегани бир қалқиб тушди-ку.
— Э, отангга раҳмат! — деди кимдир.
— Мард йигит экан! — деди бошқа биров.
— Ҳақиқий полвоннинг гапи бўлди! — дейди яна кимдир.
Аммо бу гапларни айтган одамларнинг бўй етган қизлари йўқ эди. Бўй қизлари бор эркаклар эса “Бир кунда қизимизни бир йигитнинг қўлига тутқизиб юборсак қандай бўлар экан?”, деган андишада мум тишлашди. Яна бировлари “Бировнинг ўрнига тушиб, қизим бахтли бўлармикан?” деб жим туришни афзал билди.
Ўктам даврада, деворлар ортида бу томошадан лол бўлиб, лаб тишлаб турган қизларга мурожаат қилди.
— Ҳей, қизлар! Ораларингда Ноиланинг дугоналари ҳам бордир? Мен сизларга кўнглимдагини айтмоқчиман. Ким унинг ўрнига келин бўлса, мен уни бахтли қиламан! Бу чин йигитлик сўзим!
Тўйхона сув қўйгандек жим бўлди. У ер-бу ердан қизларнинг пиқиллаб йиғлаганлари эшитилди. Ноилани қарғаганлари эшитилди.
— Бор!
Оҳистагина айтилган биргина сўздан, қиз боланинг майингина бу овозидан гўё момақалдироқ гумбурлагандек бўлди.
Ҳамма шу қиз томонга ўгирилди.
— Бор, — деди секингина Ўктам томонга бир-икки қадам босган Зебо. — Ноиланинг ўрнига келин бўлишга мен розиман! Аммо ота-онамни чақиринг, уларнинг розилигини ҳам сўранг. Ота-онам оқ фотиҳа берсалар, шу бугуноқ сиз билан тақдиримни бир умрлик қилиб боғлашга, ҳозироқ сиз билан кетишга розиман!
Ана томоша!
Ҳайрат аралаш овозлар тутди тўйхонани.
— Э, яша, Зебо!
— Юрагингга балли-е!
— Эндиги қизларда уят ҳам қолмади, — деди бир киши, аммо у юзлаб ёвқарашлар тиғи остида қолди.
Зебонинг онаси ҳаммасини кўриб турган эди. Оёғини қўлига олиб уйига югурди. Эрини айтиб келди. Кела-келгунча ҳаммасини айтиб келди. Тушунтириб келди. Ичида “Қизимни бир нима қилиб қўймасин, дадасининг феъли чатоқ”, деб келди-да онаизор.
Ота онаизор хавотир тортган бирор ишни қилмади. Одамлар халқасини ёриб ўтиб, қизига бир олам меҳр билан термулиб турган алпкелбат йигитни кўрди. Унинг қошида ер чизиб турган қизи Зебони кўрди. Секин унинг ёнига келди. Бир ёнига онаизор келиб, мунғайиб турди.
— Ҳаммасини эшитдим, — деди Зебонинг отаси. — Қизим, кейин пушаймон бўлмайсанми?
Зебо “йўқ” маъносида бош ирғади.
— Полвон, эртага қизимизнинг бу қарорини юзига солиб, таъна қилмайсизми?
— Шу қизнинг мардлигига тан бердим. Мен ҳамманинг олдида қасам ичдим, мен уни бахтли қиламан!
— Полвон, менам полвон бўлганман, полвоннинг ичидагини биламан. Битта қизим сиздан айлансин. Қизимни сиздай йигитга берганим бўлсин! — Зебонинг отаси кейин тўпланганларга ўгирилди: — Ўв, биродарлар, дуо қилинглар, Ҳайдар полвоннинг қизи бахтли-тахтли бўлсин! Қўшгани билан қўша қарисин! Ували-жували бўлсин!
— Оми-ин!
— Оми-ин!
Ай, биродарлар, Жаласойда бир тўй бўлди, бир тўй бўлди, довруғи етти довондан ошди.
Зебо “Полвонга тегсам еттита ўғил туғардим. Еттовиниям полвон қилардим, деганида фаришталар омин деган экан.......

T.me/sinovlarihayot
Зебо Ўктам полвондан етти ўғил кўрди. Еттовиям полвон бўлди. Ҳар тўйда биттадан соврин олиб келишса, етти соврин бўлди, иккитадан олиб келишса, ўн тўрт соврин бўлди. Айримлари бир тўйда тўрттагача соврин олди. Ҳаммаси олган совринини отасига тақлид қилиб, “Топганимиз шу бўлди”, деб Зебонинг оёғига қўяр бўлди.
“Аллоҳимдан еттита ўғил сўрабман-у, ўзимга сирдош бўлади, биттагина қиз ҳам бер”, демабман, деб бир-икки сўлиш олган Зебога Аллоҳ таоло бир қиз ҳам берди. Аммо у Зебо орзулагандай онасига сирдош бўлмади. Ўғилларнинг ичида ўғил бўлиб ўсган у қиз, акалари билан кураш тушиб улғайган у қиз, қиз боланинг қўғирчоқларини қўлига бир марта ҳам ушламаган у қиз, ўғил бола кийиниб курашларга чиқадиган, ўғил болаларнинг додини берадиган у қиз саккизинчи ўғил бўлди. Унга бошқача таъриф бериб бўлмади.
Ўктам полвон ҳам ваъдасига вафо қилди. Тўғри, у Зебони бир умр бошида кўтариб юрмади. Зебо ерда юрган кунлари ҳам кўп бўлди, аммо Жаласой Жаласой бўлиб Зебодан ҳам ортиқроқ қадрланган аёлни на аввал кўрди, на кейин кўрди.
Ай, биродарим-ай! У ёғини сўраб нима қилардингиз?
Ҳикоямни доим шу жойигача айтиб бергим келади. Аммо доим “Кейин-чи?” дейдиганлар чиқади-да. Мана, сиз ҳам “Ноила нима бўлди?” деб ўтирибсиз.
Нима бўларди, йигит-қизлар бор овози билан “Ёр-ёр” айтиб ўтаётганини эшитган Ноила “Мен бу ерда бўлсам, кимга “Ёр-ёр” айтишаяпти экан”, дея ажаблана-ажаблана яширинган ғоридан чиқиб келганида унинг уйида тўйдан ном-нишон қолмаган, дугоналарига роса кўз-кўз қилган сепларини машиналарга ортиб олиб кетишган, уйлари ўғри урган эгасиз ҳовлидек ҳувиллаб қолган эди.
“Оқ қиламан, кўк қиламан” деган отаси Адолатнинг бир ўқрайиши билан Ноилани оқ ҳам қилолмади, кўк ҳам қилолмади.
Ноила шундан сўнг қаторасига ўн йил совчи кутди.
Ўн йил деганда уч қишлоқ наридаги хотин қўйган Саттор пиёндан одам келди…
Тамом
Каримберди Тўрамурод

T.me/sinovlarihayot
​​челак сут берарсан. Ишқилиб, хўжайин тезроқ қайтсин-да.
Болалар ҳам у кишини жуда соғинган...»

Бузоқча чўзиб маъради. Сигир боласига ўгирилди. Роҳила эса бир тутам ўт олиб бузоқчага берди. Сўнг қўлидаги челакни айвонча четидаги илгакли симга илдириб, «Товуқлар қурғур тухум қўйгандир», деган хаёлда товуқхона томон юрди.
— Э, қақилламай қақодонинг тешилгурлар-эй!

Унинг овоз чиқариб койинишлари бекор кетди. Бешта товуқдан зўрға биттаси туғибди. Ҳафсаласи пир бўлди. «Бекорга қақиллашади, — товуқхона четидаги кундага ўтириб, ўйлай бошлади у. — Қуруққа томоқ қоқишади. Шу товуқлар ҳам одамни алдайди-я. Уч кундан буён битта тухумга шунча қақ-қақ. Тавба, булар ҳам Худонинг бир маҳлуқи-да. Шу ўлгурларда ҳам нафс бор. Ризқини териб ейди. Қани, энди одамзот шундай бўлса. Йўқ!
Унда «сен ёмонсан, сен бошлиқни сўқдинг», деб кимни қамашади?
Ўшанда ким бўйруқ қилади-ю, ким бажаради? Шундай яратганига ҳам шукур, бўлмаса, бир-бирининг кўзларини чўқиб оларди, бу одамлар...
Энди шу кунларда муштдай-муштдай тухумларингни тўтиё қилманглар. Кўриб турибсизлар, хўжайинимиз кетгандан буён аҳволимиз оғирлашиб қолди. Айниқса, болаларга қийин. Сизлар бола туғиб кўрмагансизлар-да, билмайсизлар, қақажонлар. Тунов куни Марзияга муаллими «агар форма олмасанг, дарсга келма», дебди. Пул йўқ, қаердан оламиз. Бечора беш кундан бери йиғлайди, мактабга бормайди. Ахир, битта менинг кетмон чопганим нимага ҳам етарди?

Энди сизлардан бир нарса олиш учун бир нарса бериш керак. Доннинг ҳам қолганини экдик. Нима қиламиз? Хўжайинимиз қайтгунча тақдирга тан бериб яшайвераймиз-да...

Ўзларинг ҳам биласизлар-ку, ўша куни ҳовлида донлаб юрган эдиларинг.
Ер ўлчовчилар келиб қолди. Ҳалиги дароз ҳисобчи таноб чўпини у ёқдан бу ёққа ташлаб чиқди. Икки таноб ер зиёд экан. Улар бир-бирларига «нима қиламиз?» деб қараб туришганди, совхознинг парткоми келиб қолди. Ҳисобчи бола бидирлаб ҳаммасини унга тушунтирди. Партком ҳовлининг ичини ўзича чамалаб, кейин юқорида экилган буғдойзорга ишора қилиб: «Ҳув, ўша ерни бузинглар, ўрнига пахта экасизлар», — деди.
«Ака, бешта болам бор. Уларнинг ризқини қирқманг. Келгуси йил экмаймиз, давлатга берамиз», — деди Боймурод гапга аралашиб. «Шунча ортиқча ерни эгаллаб олибсиз, яна гапингизни қаранг. Ўроқ солинглар», — деб буйруқ берди партком ер ўлчовчиларга.

Шунда Боймурод ҳоатада ўйнаб юрган болаларини буғдойзорнинг четига қатор қилди. «Буғдойнинг эгаси шулар!», — деб туриб одди. Болалар эса изиллаб йиғлашарди. Менинг ҳам юракларим қон бўлди.
— Ҳали шунақа қилиб енгмоқчимисан ё қўрқитмоқчимисан, ахмоқ! - бақирди партком.

Боймурод ҳам тўлиб турган эканми:
— Ўзинг аҳмоқсан! Сизлар ҳам биласизлар кимни сиқишни, — деди жаҳл билан.

Бўлган гап шу. Шу ерда акт тузишди. Кечқурун мелиса келиб олиб кетди. Карманада ўн беш кун етди. Сўнг Каттақўрғон турмасига олиб кетишди. Бориб кўролмадик ҳам бечорани. Майли, ярми қолди. Начора, кутамиз. Ёмонларнинг жазосини Худо берар... Кўп ҳам туғмасдан юрманглар, ҳеч бўлмаса кун ора туғиб туринглар. Бир шамолланглар...»

У товуқхонани очиб товуқларни чиқариб юборди. Ўзини енгил ҳис қилди. Ғуссаси бироз тарқагандай бўлди...

°°°°
Ранглари синиқиб қолган Роҳила болаларига ширчой қилиб ичирди. Катта қизи Марзияга укаларини қолдириб, ишга жўнаш тараддудига тушди.
— Она, қачон форма олиб берасиз, бугун ҳам мактабдан қоламанми? - деб йиғлади қизи.
— Йиғлама, келаётган бозорда товуқлардан сотамиз. Ўша пулдан олиб бераман. Укаларингдан эҳтиёт бўл. Ҳовлининг у ер-бу ерларидан ўт юлиб сигирга беринглар. Укаларинг йигласа, саватдаги қотган нондан ивитиб бергин.

У ишга кетатуриб: «Э, лаҳатга тиқай сенларни. Қаро ерга бориб қақилланг! Кишт-э», — дея супа юзидаги йиртиқ ковушни олиб, янги экилган буғдойларни титкилаётган товуқларга қараб ирғитди.

Ашурали Жўраев.

T.me/sinovlarihayot
Ўз ҳаёти ичра бахтли бўла олмаганлар, бошқаларнинг ҳаётига бурун суқади.
Чунки ўзининг ҳаёти билан оввора бўлганни бошқаларни ҳаётини муҳокама қилишга вақти бўлмайди.

Сизни ғийбат қилишяптими, кўролмай сиз ҳақингизда бўхтон тўқишяптими ҳеч ҳам хафа бўлманг.
Чунки улар ғийбат ва бўхтондан бошқа нарсадан бахтни ҳис қила олмайдиган бахтсиз бечоралардир…
T.me/sinovlarihayot