Хива хонлигида ичиш ва чекишни тақиқлаган хон

Хива хонлигига 1819 йил Россиядан элчи сифатида келган Никита Муравьев (1796-1843) Хива хони Муҳаммад Раҳимхон (1775 йил туғилган, 1806–1825 йилларда Хива хони) нинг маиший соҳани ҳам қаттиқ назорат этганлигига ишора қилади. Жумладан, Н. Муравьев хонга тақдим этган совғалар орасида шишадан ясалган бежирим чилим (қалён) бўлиб, хон бу ғайритабиий нарса нима эканлигини сўраганда, хон амалдори совғанинг номини айтишга журъат эта олмаган.

Чунки, бу даврда хонликда чилим чекиш тақиқланган бўлиб, хон амалдори уни сирка солишга мўлжалланган идиш, деб тушунтирган. Муравьевнинг маълумот беришича, хон шароб ичишни ташлагандан сўнг (1807 йил), сарой аъёнларига нафақат ичкиликни, балки чилим чекишни ҳам таъқиқлаб, махсус фармон чиқарган экан.

🇧🇷 Бразилия пойтахти дастлаб шундай бошланган...

Тарихий обидалар ҳақида 25 факт

Минораи Калон

Қорахонийлар давлатининг Мовароуннахрдаги амири Арслон Буғрохон томонидан ўрта асрларнинг ривожланган даврида (XII аср), аниқроғи, 1227 йил бунёд этилган. Арслон Буғрохон Мухаммад ибн Сулаймон (Мовароуннахр хукмдори, 1102-1130). Обида Қорахонийлар учун мураккаб бўлган тарихий шароитда бунёд этилди. Бу даврда Салжуқийлар ғазнавийларга хавф сола бошлайди. Салжуқийлар билан жиддий кураш бошланади. Обиданинг ўзига хос томони шундаки, у Бухорода қад кўтарган бошқа иншоотлардан ўзининг меъморий ечими ва баландлиги билан ажралиб турган. Минора ўз даврида муаззин азон айтиш жойи вазифасини ўтаган бўлса, ҳарбий мақсадларда эса кузатув объекти ҳам бўлганлиги тарихий манбаларда сақланган. Миноранинг услуби ҳақида гапирсак, иншоот пишиқ ғиштдан Шарқ анъаналарининг нақшдор шакллар услубидаишланган, баландлиги 50 метр, айлана эни 9 метр. Миноранинг салла шаклидаги юқори қисми ғишт ўймакорлиги билан безатилиб, карниз ҳолига келтирилган. Ўқсимон тиргак ўртасида Арслонхоннинг номи ҳамда бинокор устанинг исми (Уста Бақо) битилган.Минора ичида ғиштин айланма зинапоя бўлиб, мезанага олиб чиқади. Қафасасидаги 16 равоқли дарчалар орқали атрофни кузатиш мумкин. Тепага минора ичига 104 та айланма зинапоя орқали чиқилади. Масжиди Калон томонидан минорага ўтиладиган кўприқча бўлган. Ғиштлар ҳандасий услубда терилган. Безаклар орасида куфий ёзувлар учрайди. Муқарнас остидаги мовий ранг сиркор ҳалқаларнинг ҳар бири турли ҳил ҳандасий шаклда безатилган (кейинчалик тўкилиб кетган). Минора 1960-йилда уста Очил Бобомуродов томонидан реставратция қилинган. Минора 1993 йилда UNESCO рўйҳати киритилган.

Сўровномамизнинг натижасига кўра, бугундан бошлаб Тарихий обидалар ҳақида 25 факт рукни остидаги маълумотларни беришни бошлаймиз.

Биринчи меъморий обида - Минораи Калон

Чернобл фожиасидан сурат

(1986)

Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф ҳаётларидан бир лавҳа

Бу воқеа Ҳазратнинг ҳижратга кетган илк йиллари содир бўлган экан. Маккаи Мукаррамада Бутун Дунё уламолари кенгашининг навбатдаги мажлиси тугаб, Ҳарами Шарифда аср намозини ўқишиб, Мадинаи Мунавварага Росулуллоҳ соллолоҳу алайҳи васалламнинг зиёратларига кетиш учун автобусга уламолар бирин – кетин жойлашибдилар. Ҳазрат бир юмуш билан бироз кеч қолиб келибдилар ва автобуснинг орқасидан чиқмоқчи бўлганларида бир чол югуриб келиб, Ҳазратнинг икки билакларидан маҳкам ушлаб, бор овози билан хўнграб йиғлай кетибди. Ҳазрат ҳар не десалар ҳам, ҳар не қилсалар ҳам ҳалиги чол Ҳазратни маҳкам қучоқлаб олиб, дадасини топиб олган етимдек, дод солиб йиғлайверибди.
Атрофдаги одамлардан Ҳазрат ҳижолат тортибдилар, бир амаллаб ўша кекса отахонни юпатиб, автобусга чиқибдилар. Ҳазратни яқиндан таниган уламолардан бирлари ҳазил аралаш, яна нима бўлди, дея сўрабди. Ҳазрат эса: “Ҳа, ватандошлардан экан”, деб ҳомуш тортибдилар. Шунда уламолардан бирлари: “Сиз ўз юртингизда, ўз тилингизда Ислом таълимотларини етказиб машҳур бўлгансиз, бир араб тилида ҳам китоблар ёзсангиз бўларди. Уни нашр қилдирсак араб ўлкаларида ҳам машҳур бўлиб кетардингиз!” дебди. Шунда Ҳазрат: “Мен машҳур бўлиш учун эмас, халқимга зарур бўлган нарсаларни етказиш учун китоб ёзаман!” дебдилар. Бу суҳбатни тинглаб ўтирган алломалардан бирлари Муҳуммад Қутб роҳимаҳуллоҳ Ҳазратнинг гапларидан таъсирланиб автобусдаги уламоларга юзланиб: “Бу йигит билан бизнинг фарқимиз шу ерда, биз машҳурлик учун ёзамиз, бу эса халқи учун ёзади!” дебдилар ва Ҳазратнинг ўзларига юзланиб: “Эй йигит! Сен шу ақидангда маҳкам тур, албатта нажот топасан!” деган эканлар...
Ҳа, Ҳазрат ўша ақидада маҳкам турдилар ва дарҳақиқат кўп вақт ўтмай у зотга Аллоҳ таоло улкан зафар ато қилди. Бугун ўша машҳурлик йўлини таклиф қилган кишини кўпчилик танимас, балки. Аммо Ҳазратга автобусда таклиф қилинган “шуҳрат”дан кўра чандон – чандон машҳурликни Аллоҳ таолонинг Ўзи берди. Ўша автобусда машҳурлик учун таклиф қилинган биргина арабча китоб ўрнига Ислом таълимотларининг ҳар соҳасида икки юзга яқин китоблар ёзиш шарафини насиб этди. Буюк олимнинг насиҳати баракотидан Ҳазратнинг ихлос билан қилган хизматлари улкан зафар топди, ёзган таснифотлари бир неча тилларга таржима қилиниб, минг – минглаб инсонларнинг ҳидоятига маёқ бўлди. Яна ўша ихлос билан суғорилган собит ақиданинг самариси ўлароқ ёзилган асарлардан фойдаланган миллат ихтилофлар, жанжаллар, бўлинишлар, турли – туман фирқабозликлар гирдобида бидъат ва хурофотга ботишдан нажот топди.

Абдуллоҳ Мустафо Содиқ
historicallife

Орол денгизи фалокатини бартараф этса бўладими?

1980-йиллар охирида Орол денгизи “жаҳоннинг энг йирик экология фалокати” сифатида жаҳон матбуоти саҳифаларидан тушмай қолган эди. Ҳозирги пайтда ушбу минтақадаги вазият қисман ўзгарди. Собиқ Берг бўғозида Кўкорол тўғони қурилиши бутунлай – ҳам биологик, ҳам жуғрофий маънода бир вақтлар бутун бўлган денгизни Сирдарёнинг денгизга қуйилиш жойидаги Кичик Оролга ва бир замонлар Амударё суви қуйилиб турган ва айни дамларда қуриб қолган катта Оролга бўлиб юборди. Энди улар ўртасидаги сув алоқаси фақат вақти-вақти билан – денгизнинг шимолий қисмидан жанубга, ҳозир Орол денгизи тубида очилиб қолган чўл – Оролқумга сув ташланганда, пайдо бўлиб туради.

Бугунги кунда Орол денгизи – тикланишига ҳали кўп қовун пишиғи бўлса-да – соҳилбўйи туманлари аҳолисига балиқ овлаш имкониятини бермоқда, шу тариқа уларни даромад билан таъминламоқда. Бунга ўтган асрнинг 90-йилларида ушбу ҳудудда балиқчиликни тиклаш ва ривожлантиришни мақсад қилиб қолган “Орол денгизини сақлаб қоламиз” лойиҳасининг ишга туширилиши таъсир кўрсатган эди.

Ажойиб буни кўриб қойил қоласан киши!!!

Гап йўқ... Бўлажак шифокор дўстимизни табриклаймиз.

Илохим, бундан кейинги ишларида ҳам омад ва ривож асло юз ўгирмасин.
Шунақанги бўлажак илмли шифокорларимиз кўпаяверсин. (Расмдаги ушбу дўстимиз Самарқанд вилояти Ургут тумани 136-ИДУМни (2019/2020 й.й.да) тугатган.)

t.me/zokhirtokhirovich

“Ипак йўллари. Дунёнинг янги тарихи” – шов-шувли китобнинг қисқача тафсилоти

2015 йили Хитой томони ташаббуси билан “Бир макон – бир йўл” лойиҳаси илгари сурилди. Шу билан деярли бир вақтда, оксофрд тарихчиси Питер Франкопаннинг нашр этилган The Silk Roads. A New History of the World («Ипак йўллари. Дунёнинг янги тарихи») номли китоби тезда оламшумул воқеага айланди. Танқидчилар, мутахассислар муаллиф ишига юқори баҳо бериб, тарихга европамарказлашган қараш, жасур чиқиш, Шарқ ва Ғарб маданияти очиб берилган, янги ва яхши тадқиқот манбаларидан самарали фойдаланилган, деган фикрларни таъкидладилар. Баъзилар шундай киришиб кетдиларки, китобни “дунёни тушунишда инқилоб”, “ихтиро” ва “жиззакилик” деб номладилар.

Дарҳақиқат, китоб йўналиши дунёнинг икки томони зиддиятларини занжир билан боғлаб, тўғри тушунтириб бериш, Ғарб дунёси тарихига қисман тўхталиб, асосий эътиборни Шарққа қаратиш пойдеворига қурилган. Китоб бобларининг номланиши йўл (roads) теварагига – эътиқод, мўйна, тилла ва кумушлардан тортиб то урушларга, қора олтинга ва фожиага, амалда – қадимги дунёдан то замонавий Толибон воқеаларигача боғланган. Марказий Осиёнинг ҳам ўз ўрни бўлган дунё тарихи ҳақиқатда кишини ҳаяжонга солади.

Қиш ғамини ёзда ўйла: совуқ мавсумга тайёрмизми?

Глобал пандемия шароитида Ўзбекистон табиий газига асосий хорижий харидорлар ҳисобланмиш Хитой ва Россиянинг бу йилги газ импорти сезиларли миқдорда камайди. Давлат статистика қўмитасининг маълумотларига кўра, жорий йилнинг январь-июль ойларида табиий газ экспорти ҳажми ўтган йилнинг мос даврига нисбатан 76,6 фоизга қисқарган. Мазкур ҳолат аввалги йилларда экспортга йўналтирилган табиий газнинг катта миқдори бу йил ички бозорда қолганини англатади. Аввалги йиллар Ўзбекистон Хитой ва Россияга 15 миллиард кубометргача миқдордаги газни экспорт қилар эди. Албатта, бу кичик миқдор эмас.

Ўзбекистон газ саноати бўйича асосий хорижий инвестор саналмиш Россиянинг «Лукойл» ширкатини олайлик. Ушбу ширкат табиий газ экспорти кескин равишда тушиб кетгани ва газ нархи ҳозирги кунда анча пастлиги боис, мамлакатимиздаги ширкат назоратида бўлган газ конларидан табиий газ қазишни 80% қисқартиргани ва баъзи конлардаги қазиш ишларини буткул тўхтатиб қўйгани ҳақида маълумотлар мавжуд. Демак, ички бозорга қўшимча табиий газ йўналтирилган тақдирда ҳам, унинг миқдори катта бўлмайди. Чунки, «Лукойл» каби хорижий ширкатлар қазиб чиқарадиган табиий газ шундоқ ҳам, икки томонлама шартномаларга кўра деярли тўлалигича экспортга йўналтирилган. Натижада, жорий йил охиригача («Ўзбекнефтгаз» миллий компанияси маълумоти) мамлакатимизда 34,6 млрд. куб метр табиий газ қазиб чиқариш мўлжалланган, холос. Пандемиядан аввал Ўзбекистонда йилига ўртача 60 млрд. куб метр табиий газ қазиб чиқарилган.

Moodle tizimida ba'zi fanlarning topshiriqlar bo'limida "Intellekt xarita" tuzing... degan bandi bor (bu narsa fan o'qituvchisi tomonidan qo'yiladi)

Ho'sh, u nima? Fikrlar xaritasi: u nima va u bilan qanday ishlanadi?
Fikrlar xaritasi, mental xarita, intellekt-xarita, mind map — bularning bari shaxsiy fikrlarimizni tashkillashtirish usulining bir necha nomlari. Bugun ushbu instrument nima ekani va u bilan qanday qilib samarali ishlash mumkinligi haqida so‘z yuritamiz.

Mental xaritalar g‘oyasi fikrlashimiz radiant ekanligiga asoslanadi. Ya'ni, biz assotsiatsiyalar bilan markazdan yon tomonga qarab fikrlaymiz. Yagona markaziy g‘oya bo‘ladi, undan boshqa assotsiatsiyalarga olib boradigan birlashtiruvchi iplar o‘tadi, ulardan esa yana boshqalariga. Bu qaysidir jihati bilan daraxtni esga soladi. Uning tanasi – markaziy g‘oya, shoxlari esa undan kelib chiqadigan tasavvurlar.Intellekt-xarita ana shu asosda yaratiladi. U qanday bo‘lishi kerakligi borasida yagona bir qoida yo‘q. Asosiy vazifa: bosh fikrni belgilash, assotsiatsiyalar yordamida ko‘plab bog‘lamalar yaratish mumkin. Intellekt-xaritalar yordamida yangi ma'lumotlarni o‘rganish, turli masalalarni yechish mumkin.Demak mental xaritani tuzishning bir necha bosqichlari bo‘ladi. Birinchisi – asosiy fikr yoki g‘oyani yaratish, ikkinchisi – birinchi daraja mavzularini yaratish. Uchinchisi – mavzularning ikkinchi darajasini rivojlantirish. To‘rtinchisi – aniqlashtirish, uchinchi va to‘rtinchi daraja.

Masalan, mental xarita yordamida falsafa bo‘yicha darslikdagi paragrafni o‘rganmoqchisiz. Asos uchun bo‘lim nomini olasiz. Keyin birinchi tarmoqlar yordamida uni bir necha bandlarga ajratasiz. Keyin esa bu bandlarni aniqlashtirasiz. Fikrlar xaritasini qog‘ozda va raqamli texnologiyalar yordamida ham bajarish mumkin.

🤩 Sizning e'tiboringizga Telegramdagi eng yangi va ajoyib kanalni namoyish qilamiz 🎁
@Maqsudbek_17 kanalida ajoyib tarixiy foto, video va maqolalarni, shuningdek ilmiy va siyosiy mediafayllarni ham topishingiz mumkin 📹

Shoshiling vaqt kutib turmaydi, shunday ajoyib materiallardan tezroq bahramand bo'ling 🥳

🤓 Quyidagi havoladan bizga qo'shilishingiz mumkin:
https://t.me/joinchat/AAAAAFhGzcfZvP5_YKy4rw

Ажойиб буни кўриб қойил қоласан киши!!!

Гап йўқ... Бўлажак ҳуқуқшунос дўстимизни табриклаймиз.

Илохим, бундан кейинги ишларида ҳам омад ва ривож асло юз ўгирмасин.
Шунақанги бўлажак илмли юристларимиз кўпаяверсин.

(Расмдаги ушбу дўстимиз СамИСИ 1-сон АКЛ (2019-2020) битирувчиси)

t.me/zokhirtokhirovich

Дунёдаги энг антиқа қонунлар!

❇️ Испания ва Италияда XIX асрнинг иккинчи ярмида имзосиз дўқ-пўписа мактубларини ёзиш тақиқлаб қўйилган.
❇️ Африка қитъасининг жанубида жойлашган Свазиленд қироллигида узоқ вақтлар мобайнида антиқа қонун амалда эди: турмушга бераётган қизини тўйдан олдин яхшилаб боқиб, семиртирмаган оилалардан катта микдорда жарима ундирилган! Ахир чўпдек озғин келин кимга ҳам керак? 😂
❇️ Лондоннинг асосий кўчалари бўйлаб фойтунда сайр қилаётган ҳар бир жентлмен саёҳатга чиқишидан олдин албатта юзини совунлаб ювиши шарт эди. Чунки XIX асрда кир юз билан Лондоннинг марказий кўчаларида юрганлар учун 3 йил қамоқ жазоси белгиланганди. 🙈
❇️ Деворларга турли ёзувларни битиш ёмон одат эканини биламиз. Буюк Британия қироличаси Виктория (1837-1901) махсус фармон чиқариб, Вестминстер кўприги деворларига бирор-бир ёзув ёзган кишини олти ой қамаб қўйишни буюрган.
❇️ Индиана штатида саримсоқ истеъмол қилган фуқаро тўрт соатгача жамоат транспортига чиқиши мумкин эмас. Шунинг билан бирга маданий ҳордиқ чиқариладиган жойларга ҳам бориши ман этилади. 🙀

Хуллас, тарих тақозоси билан шундай қонунлар қабул қилинган! 🤣

#Tarix 🔥
1992 yil 4-yanvar !!!

Islom Karimovning birinchi qasamyodidan beri 28 yil o'tdi. Videoni 1992 yil 4 yanvarda qasamyod qabul qilish zalida tomosha qiling 📹

💾 Hajmi: 3.8 mb
🎥 Davomiyligi: 2:58 minut
🎙 Til: o'zbekcha🇺🇿

🎗 Manba - Tarixiy video kanali 🎁

🤓 Bizga qo'shiling:
@Maqsudbek_17

Ушбу диаграммада Ўзбекистонга келган чет эл фуқароларининг минтақа ва мамлакатлар бўйича тақсимланиши (2014-2019 й.й.) кўрсатилган

(умумий миқдорга нисбатан фоиз ҳисобида)

📌 Yuridik universitetga topshirgan 400 nafardan ortiq abituriyentlar 189 ball to‘plashgan. DTM katta janjal ichida qoladigan ko‘rinadi.

Tentakminds xabar berishicha faqatgina Toshkent davlat yuridik universitetining o‘ziga hujjat topshirgan 400 nafardan ziyod abituriyent eng yuqori 189 ball to‘plagan.

Kanal muallifi bu vaziyatga quyidagicha izoh bermoqda:

“Bu nima degani?

O‘zi bu yil yuridik universitetga qabul kvotasi bo‘yicha har bir fakultetga 150 o‘rin berilgan. Endi bir fakultetga topshirgan abituriyentlarning 400 nafari bir xil eng yuqori ball 189 ball olgan.

Nega bunday bo‘ldi?

Bunday bo‘lishiga sabab abituriyentlar kuchli tayyorgarlik ko‘rishdi, rahmatli Hojiboy Tojiboy aytganidek yerni chuqurroq kovladik demoqchimisiz? Aslo unday emas, savollar chiqib ketdi, oldin aytganimdek har kunlik savollar yig‘ilib sotildi, ko‘chada yuridik universitetga kirish savollari bir fani 2000$, ikkita fan 4000$ dollarga sotildi va bu savollar imtihonda tushdi.

Mana endi 400 nafardan ortiq abituriyent bir xil ball olib o‘tiribdi, qani eni DTM nima qilar ekan? Ota-onalarga, abituriyentlarga qanday javob berar ekan?

Menimcha umumiy mandat savollarini e’lon qilinmay kelayotganining ham asosiy sababi shunda. Hech qanaqa imtiyoz yana boshqa ballarni qo‘shib e’lon qilish shart emas aslida. Koroche, mana senga o‘sha kayf"

Do'stlaringizga ulashing
@YQQUZB_KANAL |Instagram

#DTM_JAVOB_BERDI

Ballar oshganligiga sabab ko‘p

2020-2021-o‘quv yilida o‘tkazilgan davlat oliy ta’lim muassasalarining bakalavriat ta’lim yo‘nalishlariga kirish test sinovlarida 1 240 614 (95,1%) nafar abituriyent ishtirok etdi. Ular orasida maksimal ball (189 ball) olganlar ham ko‘p kuzatildi. Buni ba’zi ijtimoiy tarmoqlarda bir yoqlama talqin qilish holatlari kuzatilmoqda. Shulardan kelib chiqqan holda holatga aniqlik kiritish maqsadga muvofiq, deb hisoblaymiz.

Bo‘lib o‘tgan test sinovlari natijalarini tahlil qilish davomida maksimal ball olgan abituriyentlar soni avvalgi yillarga qaraganda ko‘payganligi aniqlandi. Buning bir necha sabablari bor. Ma’lumki, mamlakatimizda pandemiya sharoitida joriy etilgan karantin cheklovlari davrida boshqa sohalar kabi ta’limda ham, jumladan, oliy ta’lim muassasalarining bakalavriatiga qabul test sinovlariga tayyorgarlik ko‘rish, o‘tkazish va abituriyentlarning puxta tayyorgarlik ko‘rishlarida murakkab vaziyatlar yuzaga keldi.

Holatlarni hisobga olgan holda va abituriyentlarni qo‘llab-quvvatlash maqsadida Prezidentimiz rahbarligida, Prezident Administratsiyasi va Vazirlar Mahkamasida o‘tkazilgan bir qator yig‘ilishlarda kirish imtihonlarini soddalashtirish bo‘yicha topshiriqlar berildi hamda muhim qarorlar qabul qilindi. Shulardan kelib chiqib, kirish imtihonlari jarayonida abituriyentlar uchun yanada keng imkoniyatlar yaratildi. Ularga to‘xtalib o‘tamiz:

👉 2019-yildan boshlab umumta’lim fanlaridan test savollari to‘plami nashr etildi va ushbu to‘plamda ishlatilgan savollar bazasining 20 foizidan ko‘prog‘i kirish test jarayonlarida foydalanildi.

👉 Telegram tarmog‘ida e-sinov tizimidan abituriyentlarga bepul foydalanish imkoniyati yaratildi (test sinovlariga qadar 1,4 mlndan ortiq abituriyent ushbu xizmatdan bepul foydalandi).

👉 Test topshiriqlari soddalashtirildi. Bunda avvallari qo‘llanilgan 4-daraja qiyinlikdagi (eng qiyin) savollar umuman olib tashlandi, bu yil ular ishlatilmadi, 3-darajali savollar soni kamaytirildi va 1-darajali savollar soni tegishli ravishda oshirildi (12 ta savol – 1 darajali, 12 ta savol – 2 darajali, 6 ta savol – 3 darajali). Shuningdek, barcha umumta’lim fanlari bo‘yicha nazariy savollarning soni ko‘paytirildi, o‘quv-laboratoriya mashg‘ulotlariga oid, rasmli, xaritali va jadvalli test topshiriqlari soni oshirildi.

👉 Milliy va xalqaro sertifikatlarning tegishli darajasiga, pandemiya davrida ishlab chiqilgan IELTS Indicator sertifikatiga ega bo‘lgan abituriyentlar uchun ham maksimal ball berish belgilandi.

👉 Xalq ta’limi vazirligi va Davlat test markazi tomonidan abituriyentlarning test sinovlariga puxta tayyorgarlik ko‘rishlari uchun “Onlayn repetitor” teledasturlari muntazam efirga uzatildi.

👉 Joriy yil uchun istisno tariqasida test sinovi topshiriladigan 5 ta fandan 2 ta mutaxassislik fani qoldirildi.

👉 Har bir to‘g‘ri deb topilgan javobga ball berish tizimi o‘zgartirilib, birinchi va ikkinchi fan uchun mos ravishda 3,2 hamda 3,1 balldan berildi, oldingi yillardagi kabi 1,1 ball berish qo‘llanilmadi.

👉 Test sinovlarini topshirish uchun ajratilgan vaqt me’yori oshirilib, amaldagi tartibda ko‘rsatilgan 2 soat o‘rniga 3 soat etib belgilandi.

Test sinovi qanchalik murakkab jarayon bo‘lmasin, qayd etilgan o‘zgarish va taqdim etilgan imkoniyatlar abituriyentlarning yuqori natijaga erishishiga asosiy sabab bo‘lib xizmat qildi.

1735-ЙИЛГИ ЖАХОН ҲАРИТАСИДА ЎЗБЕКИСТОН НОМИ БЎЛГАН.

Уюшмаган хонликлар мавжуд бўлишига қарамай, Ўрта Осиё минтақаси 16-18 асрларда тузилган тарихий, сиёсий ва этник хариталарда ва глобусларда «Ўзбекистон» номи билан ёзилган .

Ушбу хариталардан бири - Нова Марис Каспиет Регионис Усбеcк (Каспий денгизи ва Ўзбеклар мамлакати харитаси) Пётр I саройида хизмат қилган Голландиялик картограф Авраам Маас томонидан тузилган ва 1735 йилда Нюрнбергда нашр этилган:

Унда бутун Марказий Осиё ҳудуди пушти рангга бўялган ва USBEK номи билан белгиланган.

Ҳозирда 200 дан ортиқ бундай харита ва глобусларнинг нусхалари тўпланган бўлиб, уларда Марказий Осиёнинг бутун ҳудуди Ўзбек (USBEK, USBESK, Usbechia, Usbecia) дея лотин ёзувида ёзилган.

Бу номларнинг барчаси топоним сифатида берилган, яъни сиёсий бирлик - давлат ёки мамлакат номи сифатида.

Кўриниб турибдики «Ўзбекистон» деган ном 3-4 аср аввал жахон миқёсида тан олинган ва Марказий Осиё ҳалқларини «ўзбеклар» деб аташган.