Қоматам хам гашт охир аз ғами болои ноз,
Як сари мӯ кам мабодо аз сарам савдои ноз!

Ин чӣ сомон аст, ё Раб, дар ғурурободи ҳусн,
Ҳар сари мӯи ту бошад ноз бар болои ноз?!

Дар чаман гар сарви ӯ аз ноз гардад ҷилвагар,
Бишканад қадри санавбар аз қади зебои ноз.

Гарчи бошад рухсати наззора бар рӯяш, вале
Соғари чашмаш бувад лабрез аз саҳбои ноз.

Баски ойини нигоҳаш бо тағофул тавъам аст,
Хуфта, гӯё наргисаш бар бистари дебои ноз.

Рояти Мансури ҳуснаш гар бибардорад алам,
Бигзаронад аз фалак аз ҳиммати волои ноз.

Гар шавад бозори имкон пур зи ҷӯши муштарӣ,
Нест андар чорсӯи ҳусн ҷуз савдои ноз.

Пеши устоди муҳаббат дар сулуки ошиқӣ
Хондаӣ дарси тағофул, лек cap то пои ноз.

Интиҳои кори мо охир чиҳо хоҳад шудан,
Ин бувад гар ибтидои бениёзиҳои ноз?

Гар ҳамин бошад сулуки ишва, натвон ёфтан
Аз бисоти ҳусни ӯ як зарра холӣ ҷои ноз!

Офарин, Туғрал, бар ин як мисраи баҳри сухан:
«Чини абрӯ шуд табассум бар лаби гӯёи ноз».
(Нақибхон Туғрали Аҳрорӣ)

https://t.me/gazaltj

Матлаби дилро талаб аз суйи Худо кун.

https://t.me/gazaltj

…
К-аз чӣ, эй кал бо калон омехтӣ?
Ту магар аз шиша равған рехтӣ?
Аз қиёсаш ханда омад халқро,
К-ӯ чу худ пиндошт соҳибдалқро. Кори поконро қиёс аз худ магир, Гарчи монад дар набиштан шеру шир.
Ҷумла олам з-ин сабаб гумроҳ шуд,
Кам касе з-абдоли Ҳақ огоҳ шуд. Ҳамсарӣ бо анбиё бардоштанд, Авлиёро ҳамчу худ пиндоштанд. Гуфта: «Инак мо башар, эшон башар,
Мову эшон бастаи хобему х(в)ар».
Ин надонистанд эшон аз амо,
Ҳаст фарқе дар миён бемунтаҳо.
Ҳар ду гун занбӯр хӯрданд аз маҳал,
Лек шуд з-он нешу з-ин дигар асал.
Ҳар ду гун оҳу гиё хӯрданду об,
З-ин яке саргин шуду з-он мушки ноб.
Ҳар ду най хӯрданд аз як обх(в)ар,
Ин яке холиву он пур аз шакар. Садҳазорон инчунин ашбоҳ бин, Фарқашон ҳафтодсола роҳ бин.
…
(Аз Маснавии Ҷалолуддини Румӣ)

https://t.me/gazaltj

Мужда, эй дил, ки дигар боди сабо бозомад,
Ҳудҳуди хушхабар аз тарфи Сабо бозомад.
Баркаш эй мурғи саҳар, нағмаи Довудӣ боз,
Ки Сулаймони гул аз боди сабо бозомад.
Орифе ку, ки кунад фаҳм забони савсан,
То бипурсад, ки чаро рафту чаро бозомад?
Мардумӣ карду карам бахти Худодод ба ман,
К-он бути сангдил аз роҳи вафо бозомад.
Лола бӯи маи нӯшин бишунид аз булбул,
Доғдил буду ба уммеди даво бозомад.
Чашми ман дар раҳи ин қофилаи роҳ бимонд,
То ба гӯши дилам овози «даро» бозомад.
Гарчи Ҳофиз дари ранҷиш заду паймон бишикаст,
Лутфи ӯ бин, ки ба сулҳ аз дари мо бозомад.
(Хоҷа Ҳофизи Шерозӣ)

https://t.me/gazaltj

Онро ки муяссар нашавад сабру қаноат,
Бояд ки бибандад камари хидмату тоат.

Чун даст гирифтӣ, чӣ ғам аз душмани хунхор?
Гӯ, барқи маломат бизану кӯси шаноат2.

Гар худ ҳама бедод кунад, ҳеч магӯед,
Таъзиби дилором беҳ аз зулли шафоат3.

Аз ҳар чӣ ту гӯӣ, ба қаноат бишикебам,
Имкони шикеб аз ту муҳол асту қаноат.

Гар нусхаи рӯи ту ба бозор бароранд,
Наққош бибандад дари дуккони саноат.

Ҷон бар кафи даст омада, то рӯи ту бинад,
Худ шарм намеоядаш аз нанги бизоат.

Дарёб даме суҳбати ёре, ки дигар бор
Чун рафт, наёяд ба каманд он даму соат.

Инсоф набошад, ки мани хастаи ранҷур
Парвонаи ӯ бошаму ӯ шамъи ҷамоат.

Лекин чӣ тавон кард, ки қувват натавон кард
Бо гардиши айём ба бозуи шуҷоат.

Дил дар ҳавасат хун шуду ҷон дар талабат сӯхт,
Бо ин ҳама Саъдӣ хиҷил аз нанги бизоат.

1 Мухаффафи бадтар.
2 Зиштӣ.
3 Дар азоби дилдор афтодан беҳтар аст аз хории хоҳиш.
(Шайх Саъдии Шерозӣ)

https://t.me/gazaltj

Зи ду дида хун фишонам, зи ғамат шаби ҷудоӣ,
Чи кунам, ки ҳаст инҳо гули хайри ошноӣ.

Ҳама шаб ниҳодаам сар, чу сагон бар остонат,
Ки рақиб дарнаёяд ба баҳонаи гадоӣ.

Мижаҳову чашми ёрам ба назар чунон намояд,
Ки миёни сунбулистон чарад оҳуи хитоӣ.

Дари гулситони чашмам зи чӣ рӯ ҳамеша боз аст?
Ба умеди он ки шояд ту ба чашми ман дароӣ.

Сари барги гул надорам ба чӣ рӯ равам ба гулшан?
Ки шунидаам зи гулҳо ҳама бӯи бевафоӣ.

Ба кадом мазҳаб аст ин? Ба кадом миллат аст ин?
Ки кушанд ошиқеро, ки ту ошиқам чароӣ?

Ба тавофи Каъба рафтам, ба ҳарам раҳам надоданд,
Ки буруни дар чӣ кардӣ, ки даруни хона оӣ?

Чу ба саҷда сар ниҳодам, зи замин садо баромад:
Ки маро хароб карди ту ба саҷдаи ҳавоӣ.

Ба қиморхона рафтам, ҳама покбоз дидам,
Чу ба савмаъа расидам, ҳама зоҳиди риёӣ.

Дари дайр мезадам ман, ки яке зи дар даромад,
Ки даро, даро, Ироқӣ, ки ту хос аз они моӣ.
(Фахриддини Ироқӣ)

https://t.me/gazaltj

Буд шоҳе дар ҷуҳудон зулмсоз,
Душмани Исову насронигудоз.
Аҳди Исо буду навбат они ӯ,
Ҷони Мӯсо ӯву Мӯсо ҷони ӯ. Шоҳи аҳвал1 кард дар роҳи Худо
Он ду дамсози худоиро ҷудо.
Гуфт устод аҳвалеро, к-андаро
Рав, бурун ор аз вусоқ он шишаро.
Гуфт аҳвал: «З-он ду шиша ман кадом
Пеши ту орам? Бикун шарҳи тамом».
Гуфт устод: «Он, ду шиша нест, рав,
Аҳвалӣ бигзору афзунбин машав».
Гуфт: «Эй усто, маро таъна мазан»,
Гуфт усто: «З-он ду якро даршикан».
Чун яке бишкаст, ҳар ду шуд зи чашм,
Мард аҳвал гардад аз майлону хашм.
Шиша як буду ба чашмаш ду намуд,
Чун шикаст ӯ шишаро, дигар набуд.
Хашму шаҳват мардро аҳвал кунад,
З-истиқомат рӯҳро мубдал кунад.
Чун ғараз омад, ҳунар пӯшида шуд,
Сад ҳиҷоб аз дил ба сӯйи дида шуд.
Чун диҳад қозӣ ба дил ришват қарор,
Кай шиносад золим аз мазлуми зор?
Шоҳ аз ҳиқди ҷуҳудона чунон,
Гашт аҳвал, к-ал-амон, ё раб, амон.
Садҳазорон мӯъмини мазлум кушт,
Ки паноҳам дини Мӯсорову пушт.
…
(Аз Маснавии Ҷалолуддини Румӣ)

1. Аҳвал - Каҷбин, дубин, чашмкаҷ

https://t.me/gazaltj

Фасли баҳор мерасад, бодаи хушгувор ку?
Бар сари раҳ нишаста гул, замзамаи ҳазор ку?

Гул ба чаман кушод даст чодари чархи нилгун,
Соғари айш кард пур ғунча зи май хумор ку?

Гашта ҳавои бӯстон тавбашикан зи шабнаме,
Сози навои булбулу соқии гулузор ку?

Гул ба чаман кушод рӯ, ваъдаи васл медиҳад,
Саҳл бувад нишастанам, дидаи интизор ку?

Булҳавасони ошиқӣ баста ҳино басе ба даст,
Дастҳино нигор нест, даст ба хун нигор ку?

Гӯшанишини дил кунам дида вале замонаро
Баҳри намудани рухат қавл куҷо? Қарор ку?

Ваъда ба ишратам диҳӣ фасли баҳори зиндагӣ
Гардиши даври дунпараст ин ҳама эътибор ку?

Эй ки навишта медиҳӣ фатвӣ ба ихтиёри ман,
Дасти манасту доманат, риштаи ихтиёр ку?

Киштии чашми офият бар сари мавҷи фитна аст,
Боди мурод дар куҷо? Равшании канор ку?

Махфӣ агар чашидаӣ чошнии шаҳодате,
Равшании чароғи ту, лавҳи сари мазор ку?
(Зебуннисо - Махфӣ)
https://t.me/gazaltj

Беҳтар аз ҷонам туро, эй дилрабо, мепарварам,
Карда ишқатро, чу дил, дар сина ҷо мепарварам.
Зулфи мушкини туро, мисли сабо, мепарварам,
Сарви қаддатро ба боғи дилкушо мепарварам,
Дар дилам ганҷинаи меҳру вафо мепарварам.
Ман туро сад бор, эй гулпираҳан, санҷидаам,
Дар вафою шафқату кору сухан санҷидаам,
Хубтар дар рўзҳои ҷанг ман санҷидаам,
Хизмататро дар раҳи ҳифзи Ватан санҷидаам,
Бештар аз ин сабаб, дилбар, туро мепарварам.
Гарчи будам дур чанде аз ту, буд ин ифтихор
Рафта дар майдон, намудам бо фашистон корзор,
Буд меҳрат ҷилвагар, дар дидаам, эй гулъузор,
Софтар аз баргҳои куллаҳои кўҳсор
Дида ин дам боз дар нашъунамо, мепарварам.
Эй Ватанпарвар нигорам, баски ҳастӣ ҳамдамам.
Аз ту хуррамтар шавад пайваста қалби хуррамам,
Дар гулистони саодат нест андўҳу ғамам,
Бар ту мегардад қавӣ даҳчанд аҳди маҳкамам,
Меҳри покатро, чу шамси пурзиё, мепарварам.
Доимӣ рахшон бувад субҳи сабоҳи бахти мо,
Нур пошад дар ҷаҳон хуршеди моҳи бахти мо
Ҷовидон монад ба олам ҷилвагоҳи бахти мо,
Ин Ватанро к-он бувад пушту паноҳи бахти мо,
Бо шукўҳу шафқату сидқу сафо мепарварам.
(Аминҷон Шукуҳӣ)

https://t.me/gazaltj

Ҳар кӣ савдои ту дорад, чӣ ғам аз ҳар кӣ ҷаҳонаш?
Нигарони ту чӣ андешаву бим аз дигаронаш?

Он паи меҳри ту гирад, ки нагирад паи хешаш,
В-он сари васли ту дорад, ки надорад ғами ҷонаш.

Ҳар кӣ аз ёр таҳаммул накунад, ёр магӯяш,
В-он ки дар ишқ маломат накашад, мард махонаш.

Чун дил аз даст бадар шуд масали курраи тавсан,
Натавон бозгирифтан ба ҳама шаҳр инонаш.

Ба ҷафоею қафое наравад ошиқи содиқ,
Мижа бар ҳам назанад, гар бизанӣ тиру синонаш.

Хуфтаи хоки лаҳадро, ки ту ногаҳ ба сар оӣ,
Аҷаб, ар боз наёяд ба тани мурда равонаш.

Шарм дорад чаман аз қомати зебои баландат,
Ки ҳама умр набудаст чунин сарви равонаш.

Гуфтам, аз вартаи ишқат ба сабурӣ бадар оям,
Боз мебинаму дарё н ападид аст каронаш.

Аҳди мо бо ту на аҳде, ки тағайюр бипазирад,
Бўстонест, ки ҳаргиз назанад боди хазонаш.

Чӣ гунаҳ кардаму дидӣ, ки тааллуқ бибуридӣ?
Банда бе ҷурму хатое, на савоб аст, маронаш.

Нарасад нолаи Саъдӣ ба касе дар ҳама олам,
Ки на тасдиқ кунад, к-аз сари дардест фиғонаш.

Гар Фалотун ба ҳакимӣ марази ишқ бипӯшад,
Оқибат парда барафтад зи сари рози ниҳонаш.
(Шайх Саъдии Шерозӣ)

https://t.me/gazaltj

БА МОДАРАМ
Ба кунҷи сандалӣ биншаста шабҳо, модари пирам,
Ту шояд ҷомаи домодӣ медӯзӣ ба сад нийят,
Ки рӯзи тӯй дида бар қади ман, бишканӣ армон,
Бубинӣ то ба ранги нав, ба ҳусни нав ҷавоният,
Ба он дастони ларзони шарафмандат бимирам ман!

Наёбад чашми камбинат ба ҷустан чашми сӯзанро,
Биларзад дасти пурэъҷози ту дар қабзаи пирӣ,
Валекин боз медӯзӣ ту дастархони гулдӯзӣ,
Ки рӯзи маърака дар байни мардум обрӯ гирӣ,
Чи дунёест дунёи умеди ту,
Аё модар, аё модар!

Ниҳону пардагӣ бигзашт даврони ҷавоният,
Ҳаётат дар гуселу пешвози зиндагӣ тай шуд.
Бикун бо гӯшаи қарси сафедат пок ашкатро,
Ба дунё одамӣ як бор меояд ба пои худ...
Ба оҳи тобнокат аз куҷо акси садо ҷӯӣ,
Аё модар, аё модар!

Бурун аз деҳа норафта, надидӣ рӯи дунёро,
Ба гирди хеш гӯё чарх гаштӣ, зиндагӣ кардӣ.
Ба гирди русто домони гардун гӯӣ часпида
Туро барбаст роҳи нийяту азми ҷаҳонгардӣ.
Чӣ дорад олами дар худ ниҳони ту,
Аё модар, аё модар!

Худо гуфтию оят хондию таъбирҳо ҷустӣ,
Ту доим «Ҳафтяк» мондӣ ба зери болиши кӯдак,
Ки шояд тифл бебоку далеру қаҳрамон гардад.
Дили пайғамбарон гунҷад даруни синаи кӯчак...
Даруни кулбаи пасти назарногири пур аз дуд,
Ба ҳукми қарзи инсонӣ ҷаҳонеро бигунҷондӣ,
Шабонгаҳ мижжа таҳ нокарда, пухтӣ кулчаи ширӣ,
Саҳар фарзандҳоятро ба майдонҳо гуселондӣ,
Шараф андӯхтӣ аз ҷонфишониҳои фарзандон,
Аё модар, аё модар!

Бубинӣ хоб шаб фарзандҳои мурдаи худро,
Биёбӣ саҳнаи дидорбиниҳои рӯҳонӣ.
Ба назди остонат дом монад сояи маргат,
Туро хонад ба сӯи олами торику зулмонӣ.
Матарс аз марг, охир безаволӣ ту,
Аё модар, аё модар!

Ҳазорон маргро, андӯҳу ғамро пушти сар кардӣ,
Нахурдиву напӯшидиву бо сад ранҷ парвардӣ
Маро бигрифта зери пар.
Барои он ки дар ман зиндаю ҳозир бубинӣ боз
Ҳамон сайёдҳои сайдгашта – рафтагонатро,
Шудӣ хуни ҷигар, модар.
Кунун имрӯз фарзандат – ҷигарбандат ҳунар омӯхт.
Ки ёбад нони беминнат.
Ба номат дафтаре бикшод,
Дуои хайр гӯ, модар,
Ки ӯ бо номи ту дар роҳи раҳҷӯӣ қадам бинҳод.
Варо ту мағфират кун, раҳнамоӣ кун,
Аё модар, аё модар!

Зи лабҳои фурӯрафта, зи ожанги пурасрорат,
Агар дурам, агар наздик, хонам панди ногуфта:
Чӣ суд аз он гуле, ки зеби як кокул шуду афтод?
Сано бодо ба он гул, ки барои даҳр бишкуфта.
Ту охир ибтидои ибтидоҳоӣ,
Аё модар, аё модар!
Ту ҳоло дар дами пирӣ нафасҳои ғаниматро
Ба нақши гул, ба рӯи сӯзаниҳо сабт месозӣ.
Дурахши охирини чашми худро дар дили шабҳо
Барои субҳи фардо ҳадя месозию менозӣ.
Гулу нуру шарофат ёдгор аз ту,
Аё модар, аё модар!

Суруди ҳузнангези қадимиро махон, модар!
Дилатро бо суруди аввалини ман даме афрӯз!
Агар дасторхону ҷомаи нав дӯзӣ бо уммед,
На танҳо баҳри ман,
Баҳри ҳама фардоиён ҳам дӯз!
Ғанимат дон насиби вопасинатро, саломат бош,
Аё модар, аё модар!
(Лоиқ Шералӣ)

БА МОДАРАМ

https://t.me/gazaltj

Модар, модар ёди парешон МОДАР,
Модар, модар чароги сӯзон МОДАР.
Афсурдаву хушкида дар чашми тарам.
Пайваста чу шохаи шукуфон МОДАР.

Пармоли Қизилқалъа ҳама зарду кабуд,
Зардаш ҳама зардобу кабудаш ҳама дуд.
Рӯзе, ки анори боғҳо пӯхта расид,
Зардоби дили модари ман ру зада буд.

Мегуфт балои сари ту дар ҷонам,
Носудаву саргашта балогардонам.
Дардам ба дилаш гирифту доғам ба ҷигар,
Зардобу заҳир гашта модарҷонам.

Найзори раҳи хонаи модар ҳама дам,
Фарёди найи хушки найистон ба алам.
Рафтам раҳи найзору бидидам модар,
Қадраш шуда афзуну мадораш ками кам.

Носуда замистону баҳорон МОДАР,
Нодида ҷаҳони нобасомон МОДАР.
Бишкуфта гули умеду гулдонаи ӯ,
Хушкида ба мисли шохи райхон МОДАР.
(Назри Яздони)

https://t.me/gazaltj