دەستنووسخانەی دیجیتاڵی باقلاوا
777 subscribers
6.76K photos
119 videos
288 files
386 links
✓ناساندنی دەستنووسی کوردی و زانایانی کورد
✓بەتایبەت ئەوانەی لە کتێبحانە شەخسیەکانە

تکایە بۆ ناساندنی بەڵگە و دەستنووسی ئەرشیڤی ماڵان یارمه‌تیمان بەن
ئیرەج مورادی باقلاوایی
@irajmoradi
Download Telegram
▫️
🔰 قرآن خطی مسجد #میر_عمر (پاوه)

🔻این قرآن نفیس و دست نویس، که بە گفتە کارشناسان قدمت آن به اواخر دوره تیموری و اوایل صفویه (۸۰۰ الی ۹۰۰ قمری) بر میگردد، در مسجد میرعمر شهر پاوه نگهداری می‌شود. متاسفانه چون در طی چند قرن، برخی آسیب‌ها به آن شده بود در سال 1399 (شمسی) مرمت و باسازی سپس از آن رونمایی شد.

🔻بر روی برگ اول این قرآن، نوشته های متعددی در زمانهای مختلف، مکتوب شده است که قدیمیترین نوشته آن، متعلق به سال 1068قمری بوده و در آن اشاره به حضور مرحوم نواب
#صفی‌خان_سلطان میرضیاءالدینی (حاکم وقت جوانرود و اورامان)، در شهر پاوه و مشرف شدن ایشان به زیارت این قرآن کریم دارد (لقب #نواب در دوره ٔ صفویه و قاجاریه برای فرمانروایان بزرگ و شاهزاده بکار رفته است).

🔻سایر تواریخ مکتوب شده در آن، متعلق به سالهای بعدتر همچون: 1184 و 1200 و 1228 قمری و ... میباشند.

🔸 عکس و تدوین:
کیهان امینی 27_11_1400

⛪️ ⛪️ ⛪️ ⛪️
کانال«خاندان میر ضیاء‌الدینی»
@Mir_Zya_addini
⛪️ ⛪️ ⛪️ ⛪️
🔻
💢
#نسخه_خطی:

🔻این سند خطی تاریخی، در سال 1185 قمری (258 سال قبل) مکتوب شدە و موضوع آن اختلافات ملکی بین اهالی آن زمان میباشد، و در آن اشاره به موضوعات و ذکر اسامی مربوط به سالهای قبلتر از نوشتن این سند، همچون:

1. مرحوم
#صفی‌خان_سلطان حاکم وقت جوانرود و اورامان

2. مرحوم
#سید_احمد_بیگ_جاف، بعنوان شاهد

3. مرحوم
#علی_آقا (سمت وقت: #امیر_شکارِ أمّار پاشاه، صفیخان سلطان) پدر سید احمد بیگ جاف، بعنوان شاهد

4. مرحوم
#ملا_قاسم فرزند مرحوم #ملا_مصطفی_بیسارانی (شاعر نامی کورد)، به عنوان #کاتب صفیخان سلطان

و ... دارد.

👈 نسخه اصلی سند : متعلق بە آقای
#عدنان_معاذی از پاوه

⛪️ ⛪️ ⛪️ ⛪️
🔶
#سلاطین_میرضیاءالدینی
حاکمان مناطق: کامیاران، بیلوار، روانسر، جوانرود، ثلاث‌باباجانی، سرپل‌ذهاب، شهرزور(عراق)، پاوه و هورامان تا سال 1230 قمری، با بیش از 500 سال حکمرانی

کانال«خاندان میر ضیاء‌الدینی»
@Mir_Zya_addini
⛪️ ⛪️ ⛪️ ⛪️
.
💢
#سلاطین_میرضیاالدینی (حاکمان کردستان)

🔻طبق منابع متعدد تاریخی، حداقل 12 نسل از خاندان میرضیاالدینی، تا 1230 قمری با بیش از 450 سال، در دورەهای مختلف، بر بخش بزرگی از ولایت کردستان حکومت کردەاند.

1. میر ضیاءالدین
2. ابراهیم شاه
3. امیر ضیاءالدین (دوم)
4. محمد بیگ
5. غیب‌ الله بیگ
6. محمد بیگ (دوم)
7. امیر اسکندر
8. علی بیگ
9.
صفیخان سلطان
10. درویش
سلطان
11. الله ویردی
سلطان
12.
صفیخان سلطان‌ (دوم)


🔻 در کتاب << ظفرنامه >> اثر شرف‌الدین علی یزدی (از کاتبان عهد تیموری)، از
#ابراهیم_شاه ابن میرضیاالدین ، بعنوان #حاکم_کردستان در سال 795 قمری (مرکز حکمرانی: دربند تاشی خاتون ، شارباژیر کنونی واقع در شمال غربی سلیمانیه)، یاد شده است.

🔻تا قبل از 1046 قمری، 4 قلعه اصلی بنام های:

1.
#قلعه_پالنگان (واقع در حومه کامیاران)
2.
#قلعه_زلم (واقع در کردستان عراق)
3.
#قلعه_مریوان (واقع در شهر مریوان)
4.
#قلعه_حسن_آباد (واقع در حومه سنندج)

مرکز اصلی حکمرانی، حاکمان کردستان جنوبی بوده اند که تا سال 985 قمری، قلعه پالنگان و قلعه زلم در دست خاندان میرضیاالدینی بطور مستقل و از آن ببعد قلعه زلم تا 1046 قمری همچنان در تصرف این خاندان ولی تحت نظر حاکمان اردلان قرار داشته است .

🔻در کتاب شرفنامه بدلیسی (1005 ق) از :

1.
#غیب_الله_بیگ (905 الی 917 ق)
2.
#محمد_بیگ_دوم (917 الی 965 ق)
3.
#امیر_اسکندر (965 الی 985 ق)

بعنوان معروفترین حاکمان خاندان میرضیاالدینی یاد شده، که بر قلعه پالنگان و قلعه زلم و همچنین قلاع و نواحی دیگری کە زیر نظر این دو قلعه بودەاند؛ مانند:

1. قلعه کلانه (8 کیلومتری سنندج)
2. قلعه نشور (25 کیلومتری سنندج)
3. قلعه مروارید (مابین کامیاران و سنندج)
4. ناحیه بیلوار (مابین کامیاران و کرمانشاه)
5. قلعه دیودز (دیوزناو در اورامان)
6. قلعه نودز (نودشه در اورامان)
7. قلعە‌ دزمان‌ (آویهنگ، مابین سنندج و مریوان)
8. سلین و محال آن (واقع در اورامان)
9. قلعە مور
10. قلعە کواه کوز
11. چندین قلعه و نواحی در شهرزور عراق
و ...


🔻در کتاب << خلاصه السیر >> اثر محمد معصوم ابن خواجگی اصفهانی و تاریخ « عالم آرای عباسی » اثر اسکندر بیگ ترکمان، از
#علی_بیگ میرضیاالدینی، در سالهای 1023، 1039، 1046 قمری، بە عنوان حاکم قلعه زلم و همچنین وکیل و فرمانده سپاه خان احمدخان اردلان، اشاره شده است.

🔻در کتب: زبدة التواریخ سنندجی، لب التواریخ (مصنف)، تاریخ مستوره اردلان ، تاریخ مردوخ و ... از
#صفی‌خان_سلطان ، #درویش_سلطان میرضیاالدینی و ... بە عنوان حاکم جوانرود و هورامان از 1068 تا 1230 قمری یاد شده است.

🔻 جغرافیای تحت حاکمیت این خاندان در طی ادوار مختلف:

#کامیاران تا 8 کیلومتری سنندج
#بیلوار (بین کامیاران و کرمانشاه)
#روانسر
#جوانرود
#ثلاث‌باباجانی
#سرپل‌ذهاب
#پاوه
#اورامان
#شهرزور (کردستان عراق)


🔻نوادگان این خاندان نیز از سال 1230 قمری، تا اواسط قرن 14 شمسی، همچون
#محمدطاهر_بیگ سلطانی (نایب الحکومە عشایر و نظامی منطقه جوانرود و اورامان از 1321 الی 1338 شمسی)، در منطقه اورامان، صاحب قدرت و نفوذ بوده‌اند.

⛪️ ⛪️ ⛪️ ⛪️
کانال«خاندان میر ضیاء‌الدینی»
@Mir_Zya_addini
⛪️ ⛪️ ⛪️ ⛪️
🔻
💢
#نسخه_خطی_تاریخی:

🔻این سند خطی تاریخی متعلق به سال 1083 قمری (360 قبل) میباشد که بین چند نفر از اهالی پاوه، بر سر خرید و فروش ملک، نزاع در گرفته و
#صفی‌خان_سلطان_میرضیاالدینی، حاکم وقت جوانرود و هورامان (1068_1140ق)، موضوع را به مولانا حسن ابن ملا عبدالغنی قاضی شرع وقت پاوە، جهت قضاوت ارجاع داده و حکم صادر میشود.

⛪️ ⛪️ ⛪️ ⛪️
🔶
#سلاطین_میرضیاءالدینی:
میر ضیاءالدین ⇦ ابراهیم شاه ⇦ امیر ضیاءالدین (دوم) ⇦ محمد بیگ ⇦ غیب‌ الله بیگ ⇦ محمد بیگ (دوم) ⇦ امیر اسکندر ⇦ علی بیگ ⇦
صفیخان سلطان ⇦ درویش سلطانصفیخان سلطان‌ (دوم)

#حاکمان_مناطق: کامیاران، بیلوار، روانسر، جوانرود، ثلاث‌باباجانی، سرپل‌ذهاب، شهرزور(عراق)، پاوه و هورامان تا سال 1230 قمری، با بیش از 500 سال حکمرانی

کانال«خاندان میر ضیاء‌الدینی»
@Mir_Zya_addini
⛪️ ⛪️ ⛪️ ⛪️