#کلمه_ترکیبهای_نایینی
.
شونه چو=درخت زبان گنجشک
.
شوی=رفتن
شویمون=مصدر (رفتن)
.
شَهرلماه=شهریور ماه
.
شیرُش اَسِر یو=شیرش جن زده است، به شیر مادری گویند که سنگین است و در صورت خوردن بچه نیز حالات غیر طبیعی می یابد.
.
شیر جِی= شیر ماک، شیر چند روز اول انسان یا گاو یا گوسفند تازه زا را گویند. این شیر بسیار مقوی است، این شیر در زنان تا ده روز و در چارپایان تا چهار روز خاصیت ویژه دارد.
.
شیشک=بچه گوسفند دوساله(ماده)
.
@naein_nameh

#مثل_حکم_نایینی
.
"ششدُنگ کَن کَن و منشوروای مالی این"

تمام مرغاب کن کن و منشورآباد برای او
گنایه از بخشش چیز بسیار بی ارزش و یا کنایه از نداشتن یک ستاره در هفت اسمان
.
"شیبیش جی دنبه داره"
شپش هم دنبه دارد
کنایه از تفاخر غلط و خود را مال دار دانستن
.
"شیری مِش حقی ویره یو، تُقُلی کوفت اوخوره"
شیر گوسفند میش حق برّه(نوزاد نر) است و تُقلی(نوزاد ماده )کوفت بخورد.
نگاه غلط ترجیح پسر به دختر بین بعضی پدر و مادران قدیمی( متاسفانه)
@naein_nameh

#سخن_روز
.
هر شب خیال تو
ارام و خسته و دلنشین
از کوچه پس کوچه ذهنم عبور میکند

#سجود
تشکر از آقا ذبیح مرتضوی
@naein_nameh

#حومه_نایین
.

حوض حاج محمد رحیم بنایی زیبا که با سنگ و ساروج ساخته شده بنایی زیبا برای رفع تشنگی کاروانها
.
بیتی چند از استاد حبیب یغمایی

مردمان شریف دوره پیش
مهربان بوده اند و خیر اندیش
هر کجا هست کاروان گاهی
حوضی افکنده اند یا چاهی
پاک مردمی که اهل دلند
بانیان رباط و حوض و چه اند
..

@naein_nameh

سنگ_نوشته ها
.
علایم و نشانه ها..در کوه و دامنه گاهی به چنین اثار که تاریخ و هویت منطقه و حتی کشور را معلوم می نماید..
خطوط که بر صخره ها حکاکی شده است..
هزاران سال با شرایط بارندگی و برف هنوز مانده اند..
بزرگواران چنانچه از اینگونه موارد دیدند عکس و فیلم گرفته و در اختیار میراث فرهنگی و گردشگری قرار دهند تا کارشناسان تر جمه و توریسم و گردشگر و علاقه مندان به منطقه ایند..وصع اقتصادی از لحاظ خرید سوعات و دیدن جادبه های تاریخی حظ وافر ببرند.
استاد اکبر آخوندی
@naein_nameh

#دستور_زبان_نایینی
.
قید
قید واژه ای است که به فعل ویژگی دلخواهمان را میدهد
قید مکان
دُین، دُیی---- اینجا
اُین، اویی-----آنجا
راس-----مستقیم
ریوری-----روبرو، مقابل
کییا-------کجا
کوم وِر----کدام سمت
( دستور زبان و واژنامه نایینی، مهندس یادگاری)
@naein_nameh

#آداب_رسوم_نایین_قدیم
.
نخل قامت رسای شهدا، نخل قامت رشید عباس ،سردار سپاه امام حسین و نخل بلندای برازنده علی اکبر است.نخل در مراسم سوگواری شهدا میتواند نشانه تابوت امام حسین باشد. 
در بسیاری از شهرها و روستاهای کویری، جز عَلم و کتل، مراسم نخل گردانی مرسوم است. جلو نخل آئینه بندی و بر فراز آن خنجرها و شمشیرهایی که نوک آن هر یک با 
اناری تزئین شده است به آن شکوهی خاص میبخشد. درون نخل زنگهایی میآویزند که هنگام حرکت طنین انداز شود. آوای زنگها و بانگ چاووش و خروش یاحسین درهم میآمیزد و این کاروان ماتم است.
سوالی که به ذهن میرسد این است که نخل محرم سمبلی از تابوت امام علیه‌السلام است یا نشانه‌ای از کاروان آن حضرت؟ آیا 
میتوان پنداشت نخل آراسته نشانه‌ای از کاروان با شکوه حضرت حسین بن علی به سوی کربلا است و نخل سیاه پوش و تهی از جامه رنگین نشانه ای از یک کاروان ستمدیده، غارت شد یا نمادی از تابوت است یا هر دو؟
کشته عشقم و آن نیست که در شهر کسی
نخل تابوت مرا بیند و شیون نکند.
شگفت اینکه در خور و بیابانک هنگام حمل جنازه ی دو شاخه سبز نخل پیشاپیش تابوت حمل میشود.

@naein_nameh

#سخن_روز
.
افراط و تفریط
الکساندر دوگین مرشد و پدر معنوی پوتین که حمله به اوکراین دستپخت اوست و در روسیه مغز متفکر کم نظیری است در یک عملیات ترور جان سالم بدر برد، چون همراه دخترش نبود. ماشین دخترش منفجر (با هدف ترور پدر) و دخترش از دنیا رفت.
مبنای سخن این برادر روحانی در تسلیت به دوگین و استفاده از واژه شهادت را چگونه می شود تبیین نمود؟
@naein_nameh

#دستور_زبان_نایینی
.
یک فعل سخت اما پر کاربرد در زبان نایینی
یک فعل بسیار سخت و پر کاربرد در زبان نایینی از مصدر « هِندِونای» به معنی « فرستادن » گرفته می شود. توضیح اینکه این مصدر با مصدر « إیرَسنای » به معنی « رساندن یا فرستادن » به کلی متفاوت است و نباید آن دو را با هم یکی گرفت. تلفظ مشتقات گرفته شده از مصدر « هِندِونای» بسیار دشوار است و برای همین گاه برای سهولت تلفظ حرف « هـ» در آن را به « ی » تبدیل می کنند و گاه نیز حتی این « ی » را انداخته و صرفا به صدای هم جنس با آن یعنی کسره اکتفاء می کنند. برای همین گفته می شود « إییِندِونِه» به معنی « بفرست» حال آنکه درست آن به نظر می رسد « إیهِندِونِه » باشد. وجود حرف « هـ » در این فعل ها هم از روی مصدر آن قابل تشخیص است و هم از مقایسه این مصدر در زبان نایینی با زبان کردی . چون از مقایسه همین مصدر در دو زبان کردی و نایینی چنین بر می آید که اصل آن با تلفظ « هـ » بوده که برای سهولت در اغلب موارد به جای « هـ » از تلفظ « ی » استفاده می شود. همین مصدر در زبان کردی به صورت « هینارتِن » یعنی فرستادن به کار می رود. همچنین در اغلب موارد باز برای سهولت تلفط به جای حرف « و» از حرف « ف »  استفاده می شود که صریح تر و تلفظ آن ساده تر خواهد بود. مثل « شی هِندِونا= فرستاد » که برای سهولت می گویند« شی هِندِفتْ= فرستاد» .
در اینجا چند نمونه از این فعل را در زمان های مختلف آورده و سپس برای آنها چند مثال ذکر می کنیم.
ماضی :
می هِندِونا، می هِندِفتْ= فرستادم / تی هِندِونا، تی هِندِفت= فرستادی/ شی هِندِونا، شی هِندِفت= فرستاد/
میی هِندِونا، میی هِندِفت= فرستادیم/ تیی هِندِونا، تیی هِندِفت= فرستادید/ شیی هِندِونا، شیی هِندِفت= فرستادند.
مضارع:
هِندِونی، إندِونی= می فرستم / هِندونی، إندِونی= می فرستی/ هِندِونَه، إندِونَه= می فرستد.
هِندِونِم، إندِونِم= می فرستیم/ هِندونید، إندِونید= می فرستید/ هِندِونِن، إندِونِن= می فرستند.
أمر و نهی:
إیهِندِونِه، إییِندِونِه = بفرست / إیهِندِونید، إییِندِونید= بفرستید/ نَهِندِونید= نفرستید/ نَهِندِونَه = نفرست.
الزام و اجبار :
مُووا هِندِونا= باید بفرستم / مُووا إندِونا= باید بفرستم / تُووا إندِونا= باید بفرستی
سایر مشتقات :
هِندِم نایَه بی: فرستاده بودم ( ماضی بعید)/ هِندِم نایَه = فرستاده ام ( ماضی نقلی ) / داری هِندِونی= دارم می فرستم ( مضارع اخباری) دارتی می هِندونا = داشتم می فرستادم( ماضی استمراری) و ...
چند مثال:
- یَه هِندُوش هِندِونایَه بوی گو یور و سیل إیکر: یک هندوانه فرستاده بود که بیا و تماشا کن.
- شُووات دِییا إییِندِونِه تا می وِش واجی گو چوکار کیرَه: گفت این ها را بفرست تا من به او بگویم که چه کند.
- سِیگه گو شِی هِندِفت، می وِ گوشی شُوما رَسْنی : همین که فرستاد من به گوش شما می رسانم.
- یوزاییش گو هِندِفتَه بوی هَمَش گُندوجی بی: گردو هایی که فرستاده بود همه اش بدقلق بود.
- آدِم بورا سُوغاتی هِر چی یی نا هِندِونَه : انسان برای هدیه [کادو] هر چیزی را نمی فرستد.
با تشکر از جناب اقای دکتر عسگری
@naein_nameh

#آموزش_گویش_نایینی

.
بُتی عالم تویی ، می بت پیرسّی
گو بورا چَش خومارُت مَسّی مسی
تویی لیلی ولی روشنتِر از رو
چقد با پای دل رَدُت ایوَسی
گلی ریت خاشتر از باغی بهشتو
نه تو عشقم مجازُ ، بُلهیوسّی
وِ پایی نازی تو عمرُم هَدر شی
خویُمم پیر و کور کَه دسّی دَسی
شِوی وَصلت چه شیرینو ایگر شانس
وِ ریم تاک نَه آخر دی بِری بَسّی

شعر از جناب آقای اکبری فیض ابادی
ترجمه و برگردان به فارسی:

بت عالم تویی، من هم بت پرستم
که برای چشم خمارت مست مستم
تو لیلی هستی اما روشنتر از روز
چقدر با پای دل بدنبالت دویدم
گل رویت خوشتر از باغ بهشت است
نه انکه عشقم مجازی باشد و بلهوسی
در پای ناز تو عمرم هدر شد
خودم را پیر و کور کردم ، دستی دستی
شب وصلت چقدر شیرین است اگر شانس
بر رویم باز کند آخر این درب بسته را
(اشعار گویشی نایین)
@naein_nameh

#حومه_نایین
.
سد مرادبیگ

مراد بیگ؛
داری چه غلطی می کنی شعبون؟!

شعبون؛
وضو میگیرم...
آخه غارت بی وضو برکت نمی کنه!

روزی روزگاری

@naein_nameh

#مشاهیر_نایین
.
میرزا ابوالحسن جلوه
حکیم ، فیلسوف و شاعر عهد قاجار که سر آمد حکما و فلاسفه عهد خود بود . ستاره فروزان جهان تشیع از سادات طباطبایی  ویکی از حکمای اربعه است.
مرحوم جلوه فرزند محمد مظهر شاعر نامی دوره قاجار و نواده میرزا رفیعا نایینی است.
(جد ششم وی میرزا رفیعا است)
محمد مظهر جهت تکمیل اطلاعات ادبی و عرفانی راهی احمد آباد هند شد و جلوه در ان جا پا به عرصه  دنیا گذاشت. درست دویست سال پیش، در هفت سالگی خانواده اش به اصفهان بازگشتند.
در سی و پنج سالگی به عنوان حکیمی ممتاز به تهران هجرت نمود و منشاء اثرات علمی بسیار شد. گرچه دیوان شعر او توسط مرحوم احمد سهیلی به چاپ رسید اما شهرت بسیار او در حکمت و فلسفه بود .کتاب های حرکت جوهری و اتحاد عاقل و معقول از اثار معروف اوست.
ایشان در سال ۱۳۱۴ هجری قمری رحلت و درابن بابویه حضرت عبدالعظیم مدفون شد.(تصویر مقبره مرحوم جلوه در ابن بابویا)
@naein_nameh

#نایین_نامه
.
به احترام سرودن شعر شاعر نایینی مان کاشی ساخت نایین بصورت سنتی با نقش لیلی مجنون تقدیم تان..اکبر اخوندی
با سپاس از استاد آخوندی
@naein_nameh

#جمعه_بازار
.
جمعه با شعر و موسیقی
شعر عقاب درخشان‌ترین سروده شادروان دکتر پرویز ناتل خانلری با صدای شاعر

@naein_nameh

#جمعه_بازار
.


کمال‌الدین مسعود خُجندی معروف به شیخ کمال و کمال خجندی از عارفان و شاعران پارسی‌گوی سده ۸ (قمری) بود. تولدش در خجند فرارود بود؛ اما پس از سفر حج در تبریز ساکن شد. امام کمال خجندی چنان شیفته اقطاب عرفان آذربایگان بود تو گویی از خورکند(به‌عربی: خجند) بر فراز ماوراءالنهر، از تبریز می‌شنید بوی جوی مولیان را، که در وصف سه جوی پر آب‌اش؛ سُرخاب، چَرَنداب، و گجَل (گَجیل) سروده است: (این سه جز محلات معروف و قدیمی تبریز است)
چندی پیش مقداری از خاک محل دفن او را به تاجیکستان برده و مقبره باشکوهی برایش تدارک دیده اند.
@naein_nameh

#جمعه_بازار
.
جمعه با شعر و موسیقی
گلهای تازه
شاهکار استاد شجریان و استاد شریف
@naein_nameh

#جمعه_بازار
.
پیکر شادروان استاد امیر هوشنگ ابتهاج"سایه" دیشب وارد تهران و امروز از مقابل تالار وحدت تشیع شد تا در شهر رشت و در آرمگاه ابدیش آرام گیرد.
استاد از مفاخر ادب پارسی و شاعری کم نظیر بود، علو درجات او را از درگاه حی سبحان طلب می کنیم.
@naein_nameh

بدرقه پیکر استاد سایه با همخوانی سرود "ایران ای سرای امید" در تهران
@naein_nameh

#آموزش_گویش_نایینی
.
یار و همدم
شعری زیبا به لهجه انارکی سروده استاد ابراهیمی انارکی که توسط شاعر قرائت شده است.
@naein_nameh

#کلمه_ترکیبهای_نایینی
.
شیو پِرنیی=زیر پیراهنی، لباس زیر
شیو تُمُنی =پیژاما،
شیو شلوالی=زیر شلوراری، تمبان
شیو جُلی=پنهانی
شیو چَشی= زیر چشمی
شیو سیبیلی=زیر سبیلی
.
شیو سِر و دارت=اماده داشتن کسی برای کاری،
.
شیو سِرُش بیلند وَبیه
زیر سرش بلند شده، گاهی برای جوانی که خواهان ازدواج است گفته می شود.
.
شیوُنه=زیر انداز
.
شییَ گو شیی=رفته که رفته است
@naein_nameh